Қадимги юнон-рим тарихи

Gerodot    Bobil to`g`risida 
 
194  …  Pastdan    daryo  bo`yicha    Bobilga  suzadigan  kemalar  mutlaqo    dumaloq  va 
to`laligicha  teridan qilingan. Osuriyadan yuqorida  yetgan Armanistonda  bobilliklar kemani  osti 
uchun    toldan  xivich    kesadilar,  [polni]    tashqi  tomoni  kemani    [aylana]  tagiga    o`xshatib  qalin 
terilar bilan  
tortadilar. Ular kemani burun qismini  kengaytirmaydi     va burnini o`tkir qilmaydi,  lekin kemani 
qalqon  kabi dumaloq  qiladi.  Keyin kemani
1
  somon bilan to`ldiradilar va yuk ortib  oqim bo`yicha 
suzishga    qo`yib  yuboradilar.    Ular  pastdan  daryo  bo`yicha        asosan  Finikiya  vinosi    bilan  loy 
xumlarni  tashiydilar.   Kemani ikki boshqaruv  eshkakchi yordami bilan  turib eshkak  eshadigan 
ikki  kishi boshqaradi.  Ulardan biri  kemani eshkak bilan  o`ziga tortadi, boshqasi itaradi.  Bunday 
kemalarni katta va kichikroq  hajmda quradilar. Eng kattalariga 5000 talant
2
  yuk sig`diradilar.  Har 
bir kemada  tirik eshak,  kattalarida bir necha [eshak] turadi.  Bobilga kelishi bilan  savdogarlar  o`z 
tovarlarini    sotadilar,    keyin    esa  ommaviy  bozorda  kemani    [to`qilgan]      tagi  va  somonning  
hammasini   sotadilar.    Keyin   esa terilarni   eshaklarga  ortib     Armanistonga  qaytadilar.      Daryoni 
 
yuqorisi  
   bo`yicha   
oqimni   tezligi        sababli    suzish  mutlaqo    mumkin  emas.  
Shuning uchun   kema yog`ochdan   emas, terilardan quriladi. 
 
Историки  Античности 
Том  первый. Древняя 
Греция  М. 1989  111-112стр.