Қадимги юнон-рим тарихи



Download 1,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet88/245
Sana31.12.2021
Hajmi1,7 Mb.
#237148
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   245
Bog'liq
qadimgi dunyo tarixi xrestomatiyasi 95147

Xan davri 
Xitoyda  boshqa  qadimgi  sharq  mamlakatlaridan  farq  qilgan  holda  xalq  qo`zg`olonlari  tez-tez 
bo`lib  turgan.  Xalq  qo`zg`olonlari  ijtimoiy  tabaqalanishni  kuchayishi,  dehqonlarni  ommaviy 
yersizlanishi, turli xil soliqlarni oshib ketishi, yerni sudxo`rlar, katta yer egalarini qo`lida to`planib 
qolishi,  harbiy  va  mehnat  majburiyatini  o`sib  ketishi  dehqonlarni  qo`zg`olonloariga  sabab  bo`ldi. 
Qadimgi Xitoydagi eng kuchli ikki qo`zg`olonni aytish mumkin “Qizilqoshlilar” (eramizning 18-25 
yillari) va “Sariq peshonabog`lilar” (184-207 yillar). 
Dehqonlarni  xonavayron  bo`lishi,  ijtimoiy  tabaqalar  o`rtasida  keskinlikni  kuchayishi 
mamlakatda  islohotlar  o`tkazish  orqali  ularni  yumshatish  ko`zda  tutiladi.  Shunday  islohotlardan 
birini ilk Xan sulolasi taxt vorisi shahzodaning regenti
1
 katta amaldor Van Man o`tkazdi u ilk Xan 
sulolasi hukmronligiga eramizning 8 asrida chek qo`ydi va 9 yilda o`zini imperator deb e`lon qilib 
yangi Sin sulolasiga asos soldi. Yangi imperator (eramizni 9-23 yillarida) qator islohotlarni e`lon 
qildi.  Barcha  yerlar  imperatorni  mulki    deb  e`lon  qilindi,  xususiy  qullar  –  “xususiy  qaram”  deb 
ya`ni  ular  davlat  qullariga aylantirildi,  lekin  xususiy  kishilarga qaram bo`lib  qoldilar. Yer  va  qul 
oldi-sottisi  taqiqlandi. Van Man yersiz dehqonlarni yer bilan taminlashga hamma uchun  teng yer 
ulushi  ajratishga  va`da  berdi,  lekin  bu  amalga  oshmadi.  U  davlat  daromadlarini  oshirish  uchun 
sudxo`rlikka  qarshi  kurash  bahonasida  sudxo`rlik  operatsiyalarini  davlat  qo`l  ostida  to`plashga 
urindi,  bir  necha  marta  pul  zarbini  o`zgartirdi,  soliqlarni  oshirdi.  Islohotlarga  yirik  yer  egalari 
qattiq qarshilik ko`rsatdilar. Van Man 12 yilda yerni qayta  bo`lishdan va xususiy qulchilikni bekor 
qilishga  majbur  qildi.  U  eramizning  17-yilida    har  bir  qul  uchun  3600  tanga  hajmida  bir  yillik 
soliqni    joriy  qildi.  Eramizning  18-yilida  mamlakatda  ochlik  boshlandi.  Eramizning  11-yilida 
Xuanxe  oqimini  o`zgartirdi.  14-yil  mamlakatda  qurg`oqchilik  boshlanib,  chigirtka  bosdi. 
Hokimiyatdan  chetlashtirilgan  Xan  sulolasi  tarafdorlari  Van  Manni    ochlikni  aybdori  deb 
aybladilar.  G`alayonlar  kuchli  xalq  qo`zg`oloniga  aylanib  ketdi.    Eramizni  58-75  yillarida  saroy 
tarixchisi  Ban  Gu  uning  otasi  Ban  Byao  va  singlisi  Ban  Chjao    bilan  birga  yozgan  “Ilk  Xan 
tarixidan”  parchalar keltirilgan.  Hamda  eramizni  V  asrida  Fan.  E.    tomonidan  yozilgan  “So`ngi 
Xan tarixi” eramizni 25-220 yillaridagi voqealarni qamrab olgan  asardan parchalar bu mavzuda 
keltirilgan. 
 

Download 1,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   245




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish