Адимги даврлардан

- Қарматлар давлати Шаркий ва 
Марказий Арабистонда бўлган. Қарматлар исмоилийларнинг 
асосий шохобчаларидан бири булган. Қарматлар харакати 
ашаддий шиаларнинг махдийлик гояларига асосланган. Бу 
давлатни вужудга келтирган одам қарматлар ҳаракатининг 
асосчиси Ҳамдон ибн Ашъас (лакаби Қармат)нинг доийси 
(таргиботчиси) Абу Саъид бўлган. Давлат маркази денгиз 
соҳилидаги Баҳрайнда эди.
8 9 6 й и л
- венгрлар (мадьярлар) Карпатдан ўтиб, Дунай 
воҳасига ўрнашдилар. Болгария князи Симеон (хукмронлик 
даври: 8 9 3 -9 2 7 ) Византия устидан галаба қозонди.
I X
а с р
- хитойликлар порохни селитра, олтингугурт ва 
майдаланган кўмирдан тайёрлашган. Хитойда милтик пайдо 
бўлди, кейинчалик эса ўк отадиган тўп ихтиро килинган деб 
ҳисобланади.

---

I X а с р о х и р и - X а с р б о ш и
- Сирдарё ҳавзаси ва Орол 
денгизи соҳилларида Ўғузлар давлати ташкил топди.
Т а х м и н а н I X а с р о х и р и - X а с р о х и р и
- салжуқийлар 
бобокалони, ҳарбий саркарда Салжуқ (Салжукбек ибн 
Дўкак) яшаган ва фаолият кўрсатган давр.
X а с р
- Чехия ва Польша давлатлари вужудга келди.
X
а с р
- Африкада Чад кули атрофида сао маданияти 
гуллаб-яшнади.
X - X I а с р л а р
- Мали давлати ташкил топди.
Х - Х И
а с р л а р
- Европада феодал жамияти даври ху- 
руж бошлади.
X - X I V а с р л а р
- Волга - Кама Булгорияси давлати 
фаолият кўрсатди. Бу давлатни Ўрта Волга ва Қуйи 
Кама ҳавзасида Волга булгорлари, фин-угор халқлари ва 
бошқалар барпо этган. Давлат пойтахти Булғор шаҳри