Moslashuv mexanizmi tizimga ta'sir etuvchi omillar to'liq yoki qisman noma'lum bo'lgan, tashqi muhit noaniqlik elementlarini o'z ichiga olgan hollarda qo'llaniladi. Moslashish jarayonida tizim ushbu omillar bo'yicha ma'lumotlarni to'playdi va ularning xususiyatlarini belgilaydi.
Moslashuv mexanizmi tizimga ta'sir etuvchi omillar to'liq yoki qisman noma'lum bo'lgan, tashqi muhit noaniqlik elementlarini o'z ichiga olgan hollarda qo'llaniladi. Moslashish jarayonida tizim ushbu omillar bo'yicha ma'lumotlarni to'playdi va ularning xususiyatlarini belgilaydi.
Zamonaviy korxona boshqaruv tizimi o'z faoliyatini tartibga solishning turli usullarini o'z ichiga oladi. Boshqarish nazariyasiga kibernetika fani muhim hissa qo'shdi, uning predmeti turli sohalardagi boshqaruv jarayonlari edi. Bu fan murakkab dinamik tizimda axborotni boshqarish, aloqa qilish, nazorat qilish, tartibga solish, qabul qilish, saqlash va qayta ishlash masalalarini o‘rganadi. Kibernetika boshqaruvni “boshqaruv subyekti – boshqaruv tizimining boshqaruv ob’ektiga – murakkab dinamik tizimga maqsadli ta’siri” deb ta’riflaydi.
Kibernetikada adaptiv boshqaruv - bu tizimning ma'lum, ma'lum ma'noda optimal holatiga yoki dinamikasiga (xulq-atvoriga) dastlabki noaniqlik va o'zgaruvchan tashqi sharoitlar (atrof-muhit o'zgarishi) bilan erishishga qaratilgan tizimda axborotni to'plash va ishlatish jarayoni. Moslashuvchan boshqaruv bilan tizimning parametrlari va tuzilishi, uning ishlash algoritmi, boshqaruv harakatlari va boshqalar o'zgarishi mumkin.
Kibernetikada adaptiv boshqaruv - bu tizimning ma'lum, ma'lum ma'noda optimal holatiga yoki dinamikasiga (xulq-atvoriga) dastlabki noaniqlik va o'zgaruvchan tashqi sharoitlar (atrof-muhit o'zgarishi) bilan erishishga qaratilgan tizimda axborotni to'plash va ishlatish jarayoni. Moslashuvchan boshqaruv bilan tizimning parametrlari va tuzilishi, uning ishlash algoritmi, boshqaruv harakatlari va boshqalar o'zgarishi mumkin.
Iqtisodiy nuqtai nazardan, moslashuvchan boshqaruv tizimi iqtisodiy tashkilotning tanazzul (inqiroz) sharoitida himoya mexanizmlari yig'indisidir. Bunday tizimda uch bosqich ajratiladi: konsentratsiya (himoya kuchlarini safarbar qilish); tashqi ta'sirlarga qarshilik (diversifikatsiya, ya'ni qiyin vaziyatga moslashish); tizimli inqiroz (kuchli va uzoq davom etgan inqiroz bilan hamma narsa bankrotlik bilan yakunlanishi mumkin).
Do'stlaringiz bilan baham: |