Adabiyotshunoslik

A.N.Veselovskiy
(1838–1906)
– rus adabiyotshunosi, aka-
demik. Tarixiy poetika nazariyasi asoschisi, qiyosiy-tarixiy 
adabiyotshunoslik bo‘yicha yetuk mutaxassis olim sifatida 
slavyan, Vizantiya, G‘arbiy Yevropa xalqlari adabiyotini ja
­
hon adabiyoti kontekstida o‘rgangan. «Roman va qissa tarixi», 
«Tarixiy poetika» kabi ilmiy asarlar muallifi.
V.M.Jirmunskiy (1891–1971)
rus adabiyotshunosi, kom
­
parativist olimi, xorij va o‘zbek adabiyoti tadqiqotchisi. Tur
­
li xalqlar adabiyoti tipologiyasini, jumladan «Odisseya» va 
«Alpomish» asarini qiyosan o‘rganish asosida sayyor (ko‘chib 
yuruvchi) motivlar nazariyasiga asos solgan. «Turkiy epos», 
«Qofiya tarixi va nazariyasi», «Adabiyot nazariyasi», «Qiyosiy 
adabiyotshunoslik», «Bayron va Pushkin kabi ilmiy asarlar 
muallifi. Turkiy qahramonlik eposining paydo bo‘lishi, shakl-
lanishi va qarindosh bo‘lmagan boshqa xalqlar eposlariga 
ta’siri borligini ilmiy jihatdan isbotlangan. 
N.I.Konrad
(1891–1970)
– rus sharqshunos olimi, faylasu
­
fi va tarjimoni. Yapon, xitoy va turkiy xalqlar adabiyotini jahon 
adabiyoti kontekstida o‘rganib, fan uchun muhim ilmiy asarlar 
yozib qoldirgan. Adabiy aloqalar va adabiy ta’sir masalalari qi
­
yosiy adabiyotshunoslikning obyekti ekanini nazariy jihatdan 
1 
Дима А. Принципы сравнительного литературоведения. – М.: Прогресс, 1977. – С.121.

---

144
145
asoslab bergan. «G‘arb va Sharq», «Adabiyot va teatr», «Alisher 
Navoiy va Renessans» kabi ko‘plab ilmiy asarlar muallifi.
Ye.E
.
Bertels (1890–1957)
– rus eronshunos va navoiy-
shunos olimi. «Firdavsiy», «Navoiy va Attor», «Navoiy va Jo-
miy», «Tasavvuf va tasavvuf adabiyoti», «Nizomiy», «Jomiy» 
kabi o‘nlab ilmiy asarlar muallifi. Fan tarixida birinchi bo‘lib 
Yevropa olimlarining «Navoiy forsiy adabiyotning taqlidchisi» 
degan metodologik xatosini o‘z ilmiy asarlari bilan isbotla
­
gan. Deyarli barcha asarlari tilshunos va adabiyotshunos olim 
I.Mirzayev tomonidan o‘zbek tiliga o‘girilgan.