“O`zbekiston Respublikasi oliy ta’lim muassasalari bitiruvchilarining yakuniy davlat
attestasiyasi to`grisidagi Nizom”da tayanch oliy ta’lim muassasalari tomonidan, turdosh
yo`nalishlar bo`yicha kadrlar tayyorlovchi oliy ta’lim muassasalari yetakchi professor-
o`qituvchilarni jalb etgan holda, yakuniy davlat attestasiyasi sinovlarining dasturlari va BMIni
(magistrlik disserasiyasini) baholash tartiblari ishlab chiqilishi va tayanch oliy ta’lim muassasi
Ilmiy kengashi tomonidan tasdiqlanishi hamda tegishli oliy ta’lim muassasalariga belgilangan
DAK himoya natijalarini yopiq majlisda muhokama qiladi va baholaydi. BMI DAK
tomonidan taqdim etilgan qo`lyozma, talabaning ma’ruzasi, savollarga uning javoblari, ilmiy
rahbar va taqrizchining mulohazalari va ishtirokchilarning chiqishlari asosida baholanadi.
Talabaga uning BMI qanday baholanganligi himoya kuniyoq bildiriladi. 100 ballik tizimda DAK
majlisida ishtirok etayotgan a’zolari tomonidan baholanadi. Qaror universitet rektorining
buyrug`i bilan tasdiqlangan DAK tarkibining kamida 2/3 qismi ishtirokida oddiy ko`pchilik
ovoz berish bilan aniqlanadi. Ovozlar teng bo`lganda baho DAK raisining fikri bilan hal qilinadi.
BMIning ilmiy rahbari va taqrizchining baholarining yig`indisi qo`yiladigan bahoga asos bo`ladi.
Himoya natijalarini DAK raisi e’lon qiladi. Har bir malakaviy ishni uning nafaqat
umumlashtirilgan shakldagi natijalarigina emas, balki o`qish yillari davomida o`zlashtirishining
umumiy reytingi keltirilgan ma’lumotlar ham beriladigan alohida qarorlar yopiq majlis ishining
BMIni baholashda BMI ilmiy rahbari, taqrizchi va DAK a’zolari mavzuning
dolzarbligini, ish mazmunining tasdiqlangan mavzuga mosligini, ishlab chiqilgan materialning
teranligini, foydalanilgan materiallarning sifatini, qo`yilgan masalalarni to`liq va to`gri ishlab
48
chiqilganligini, xulosa va takliflarning originalligini, ularning kelgusidagi amaliy faoliyatdagi
ahamiyatini, ishni bajarishda mustaqillik darajasini, umumiy va maxsus savodxonlik darajasini
va ishni rasmiylashtirilishining kafedrada belgilangan qoidalarga mosligini e’tiborga olishadi.
Umuman BMIning bahosi qo`yidagi ko`rsatkichlardan iborat bo`ladi:
1. Ishning sifati (mavzuni ochib berilganlik darajasi, nazariy va amaliy ahamiyati,
rasmiylashtirilishi va b.);
2. Chiqishning sifati (tadqiqotning asosiy mazmuniga e’tibor qarata olishi, savollarga
javobning teranligi va to`liqligi, materiallardan xabardorligi);
3. Ilmiy rahbar va taqrizchining mulohazalari.
O`zbekiston Respublikasi Oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligining buyrug`i bulan
tasdiqlangan “Oliy ta’lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholashning
reyting tizimi to`g`risida Nizom”da BMI bo`yicha o`zlashtirish darajasi 100 ballik tizimda
baholanishi belgilangan. Mazkur Nizomda talabaning o`zlashtirish ko`rsatkichini belgilash
uchun namunaviy mezonlar tavsiya qilingan. Ishni baholashda komissiya BMIning taqribiy
mezonlariga amal qiladi. BMI mezonlari davlat attestasiyasi boshlanishidan kamida 6 oy oldin
talabalarga bildiriladi. Talabaning BMI bo`yicha o`zlashtirishini DAK a’zolari tomonidan
baholash uchun foydalaniladigan mezonlar 1- va 2- jadvallarda keltirilgan. Jadvaldagi mezonlar
Nizomdagi mezonlarga asos qilib olingan va yo`nalishlarning xususiyatlari e’tiborga olingan.
BMI bahosi oddiy arifmetik amal – qo`shish va bo`lishdan olinadigan o`rtacha ballning
natijasi emas. DAK a’zolari BMI himoyasi, talabalarning savollarga bergan javoblari davomida
bitiruvchining bilim, mahorat darajasini, uning salohiyatli imkoniyatlarini, ko`rsatilgan
ishlanmalarni amaliyotda foydalalanish qobiliyatini aniqlashlari va 100 ballik tizim do irasida
o`zining muayyan baho ko`rinishidagi fikrini bildrishi lozim.
BMI himoyasining natijalari bo`yicha baholar himoya kuni komissiya majlisining
belgilangan tartibda bayonnoma rasmiylashtirilgandan so`ng e’lon qilinadi. DAK yopiq majlisda
BMIni baholashdan tashqari bitiruvchiga tegishli malaka va diplom berish to`g`risidagi
masalalarni hal qiladi va bayonnoma bilan rasmiylashtirilgan qaror qabul qiladi. Himoya
bitiruvchi talabaning mutaxassis sifatida kasbiy etukligi, uning ishlab chiqarish talablariga
mosligini ifodalashi lozim. DAK majlisida eng yaxshi BMIlar DAK tomonidan magistrlik
dissertasiyasining tadqiqoti uchun, konkursga, nashrga, shuningdek mukofatga tavsiya qilinishi
mumkin.
Xujjat bilan tasdiqlangan uzrli sabablarga ko`ra belgilangan muddatda BMIni himoya
qilmagan talabalarga DAK raisi komissiya majlisining grafigi kunlarida maxsus himoyani
belgilaydi.
BMI himoyasining natijalari bo`yicha baholar himoya kuni komissiya majlisining
belgilangan tartibda bayonnoma rasmiylashtirilgandan so`ng e’lon qilinadi. DAK yopiq majlisda
BMIni baholashdan tashqari bitiruvchiga tegishli malaka va diplom berish to`g`risidagi
masalalarni hal qiladi va bayonnoma bilan rasmiylashtirilgan qaror qabul qiladi. Himoya
bitiruvchi talabaning mutaxassis sifatida kasbiy etukligi, uning ishlab chiqarish talablariga
mosligini ifodalashi lozim. DAK majlisida eng yaxshi BMIlar DAK tomonidan magistrlik
dissertasiyasining tadqiqoti uchun, konkursga, nashrga, shuningdek mukofatga tavsiya qilinishi
mumkin.
Xujjat bilan tasdiqlangan uzrli sabablarga ko`ra belgilangan muddatda BMIni himoya
qilmagan talabalarga DAK raisi komissiya majlisining grafigi kunlarida maxsus himoyani
belgilaydi.
1-jadval
BMI bahosining mezonlari (1- variant)
