Adabiyotlar ro`yxatini rasmiylashtirish

Iqtiboslar  –  bu  boshqa  mualliflarning    manbaga  havola  berish  bilan  ko`rsatiladigan 

raqamli  ma’lumotlari,  xulosalari  va  fikrlaridir.  Agar  matnda  iqtiboslar  ko`p  bo`lsa,  barcha 

iqtiboslar  uzluksiz  tartib  raqamlari  bilan  belgilanadi.  Matnning  iqtibos  zarur  bo`lgan  joyida 

satrdan yuqorida arab raqami qo`yiladi; agar iqtiboslar kam bo`lsa, “*” belgisi qo`yiladi.  

 

 Ishni  bajarishda  foydalanilgan  manba  yoki  ilmiy  tadqiqot  mazmunining  parchasi 

(fragmenti)ning bajaradigan vazifasiga bog`liq holda  asliga to`liq mos keladigan iqtibos (sitata) 

ko`rinishida  berilishi  mumkin.  Iqtibos  albatta  qavsga  olinadi.  Tinish  belgisi  iqtibosdan  keyin 

qo`yiladi. 

Havolalar.  Birlamchi  manbalardan  dalillar  keltirish  havola  deyiladi.  BMIni  yozishda 

talaba  materiallar  yoki  ayrim  natijalar  olingan  bibliografik  manbalarga  va  uning  muallifiga 

havola  beradi.  Foydalanilgan  manbalarning  mazmuni  bajaruvchining  so`zlari  bilan  bayon 

qilinishi ham mumkin, ammo bunday holda ham havola berish zarur. 

 

---

 

31 

Manbalar    va  adabiyotlarga  havolalar  bajaradigan  vazifasiga  ko`ra  ikki  turda:  iqtibos 

olinayotgan manbalar va adabiyotlarga havolalar hamda aytib o`tilgan manbalar va adabiyotlarga 

iqtibossiz havolalar bo`lishi mumkin. 

Matnda  manbaga  havola  kvadrat  qavslarda  uning  adabiyotlar  ro`yxatidagi  tartib  raqami 

va  foydalanilgan  betlar  ko`rsatilgan  holda  joylashtiriladi  Manbalarga  havolalar  manbalarning 

adabiyotlar  ro`yxatidagi  tartib  raqami  bilan  kvadrat  qavslarda  ko`rsatilishi  kerak,  masalan,  [5]. 

Agar matn bo`yicha parcha keltirilsa, havolada manbaning ro`yxatdagi tartib raqamidan tashqari 

parcha olingan bet(lar) ham ko`rsatiladi, masalan, [5, 25-b.].  

Havolalar bevosita matnning o`zida mullifning familiyasiga yoki manbaning nomiga ham 

berilishi  mumkin.  Matnda,  rasmlarning  nomlarida  va  jadvallarning  sarlavhalaridagi 

adabiyotlarga havola birinchi mualifning familiyasi bo`yicha kichik qavslarda beriladi. Masalan, 

(Mamatov  va  b.,  2010;  Fayzullayev,  2012).  Birgalikdagi  (mushtarak)  monografiyalar  va 

ma’lumotnomalarga,  to`plamlarga  ularning  nomidagi  bir  yoki  ikki  so`z  bo`yicha  beriladi, 

masalan: (Ozbekistonda geografiyaning…, 2009; Zamonaviy geografiyaning…, 2010). Agar bir 

muallifning bir yildagi bir nechta ishiga havola berishga to`g`ri kelsa, bunday holda adabiyotlar 

ro`yxatiga  to`g`ri  keladigan  qo`shimcha  sonli  satrosti  indeksi  (ko`rsatkichi)dan  foydalanish 

mumkin, masalan: (Abdullayev, 2013

1, 

2013

2

).  

 

Jadvallar,  rasmlar,  ilovalarga  havolalar  esa  kichik  qavslarda  joylashtiriladi.  Boblar, 

bandlar,  kichik  bandlarga,  rasmlar,  jadvallar,  formulalar  va  tenglamalar,  raqamli  yoki  harfli 

identifikasiyali  sanalmalarga,  ilovalarga  havolalar  ularning  tartib  raqamini  ko`rsatish  bilan 

beriladi.  Masalan,  “4-bobda”,  “1.2.-bandiga  muvofiq”,  “2.2.-bandda”.  Agar  sanalmaga  havola  

shu bandning ro`yxati (tartib raqami) keltirilgan matnida berilayotgan bo`lsa, havolada bandning 

tartib raqami qo`yilmaydi, masalan, (2) formula bo`yicha. 

Umumiy  ro`yxat  bilan  bir  qatorda  manbalarga  havolalarni  satrosti  iqtibosi  ko`rinishda 

berishga  ham  yo`l  qo`yiladi.  Satrosti  iqtibosida  manbaning  to`liq  bibliografik  tavsifi  va  undan 

keyin betning tartib raqami beriladi.