Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

 
1.7.  Qatlamdagi fazalar harakati 
 
Neft va gaz konlarida qatlamlar faqat neft yoki gazning o’zi bilan emas, 
balki  suv  bilan  to’yingan  bo’ladi,  ya'ni  bir  vaqtning  o’zida  neft,  gaz  va  suv 
birgalikda harakatlanishi mumkin. Bunday uch faza harakatlanayotganida tog’ 
jinsining  absolyut  o’tkazuvchanligi  qandaydir  bir  faza  uchun    shu  absolyut 
o’tkazuvchanlikdan kichik bo’ladi. 
Ilmiy tajribalar shuni ko’rsatadiki, fazaviy va nisbiy o’tkazuvchanliklar 
asosan tog’ jinsi u yoki bu faza bilan qanchalik to’yinganligiga bog`liq ekan. 
Qatlamlarda bir vaqtning o’zida ikki fazali - "neft+Qsuv", "neftQgaz+", 
"gazQsuv"  harakati  hamda  uch  fazali  "neftQ+gazQsuv+"  harakati  bo’lishi 
mumkin.  Bunday  hollarda  har  bir  faza  uchun  o’tkazuvchanlik  miqdori  juda 
muhim  ahamiyatga  ega  bo’lib  qoladi.  Har  bir  faza  uchun  aniqlangan 
o’tkazuvchanlik  suyuqlik  va  gazlarning  sirqish  qonunlarini  o’rganishda  keng 
qo’llaniladi.  Bundan  tashqari,  bu  kursatkichlarga  asoslanib  quduqlarning 
mahsuldorligi, qatlamlardagi o’zgarishlar va h.k. aniqlanadi. 
Fazaviy  va  nisbiy  o’tkazuvchanlikning  har  xil  muuitlarda  o’zgarishini 
ko’rib chiqaylik.