Abu Ali ibn

Nashr qilingan asarlari

 

•          Ibn Sino. Donish noma. Donishmandlik kitobi. Stalinabad, 1957. 

•          Ibn Sino. Tibbiyot fani qonuni: V 5 t. — Toshkent, 1956—1960. 

•          Ibn Sino. Matematik satrlar “Donishmandlik kitobi” Dushanbe, 1967. 

•          Ibn Sino. Sevgi maktubi. — Tbilisi: Metsniyereba, 1976. 

•          Ibn Sino. Saralangan. — M.: Kniga, 1980. 

•          Ibn Sino. Saralangan falsafiy asarlar. — M.: Nauka, 1980. 

•          Al-Beruniy. Ibn Sino. Yozishmalar. — Tosh¬kent: Fan, 1973. 

Musiqa

 

Avitsenna,  shuningdek,  musiqa  nazariyasiga  oid  asarlar  ham  yozgan  bo„lib,  ular 

ijodkorning ensiklopedik ishlarining bir qismidir: 

•          “Davo kitobi”da “Ilmda musiqiy to„plam”; 

•          “Najot kitobi”da “Musiqa haqida kichik bayon”; 

•          “Bilimlar kitobi” dagi musiqa bo„limi. 

Nazariy nuqtai nazardan Ibn Sino o„rta asr an‟analariga ko„ra musiqani matematik 

bilimlar toifasiga kiritgan. U musiqaga tovushlarni o„rganuvchi, ularnig mutanosib 

jo„rligi natijasida kuy hosil bo„luvchi fan deb qaragan.  Pifagor ta‟limotidan kelib 

chiqqan  holda,  u  musiqa  sonlarga  tegishli  va  ular  bilan  uzviy  bog„liqdir,  deb 

bilgan. 

---

Ibn  Sino  tarixda  birinchi  bo„lib  musiqaga  faqat  matematik  fan  emas,  balki 

jamiyatshunoslik,  psixologiya,  poetika,  etika  va  fiziologiya  nuqtai  nazaridan  ham 

qarab, musiqa tarixiga puxta ilmiy tayanchni asoslaydi. 

Al  Farobiy  bilan  birgalikda  u  musiqiy  asboblar  ilmiga  asos  soladiki,  keyinchalik, 

kechroq bo„lsada, Ovrupada o„z rivojini topadi. U musiqiy asboblar tipiga batafsil 

tasnif  beradi  va  ularning  tuzilishini  tushuntirib  o„tadi.  “Bilimlar  kitobi”ning 

oltinchi  bo„limida,  deyarli  barcha  musiqiy  asboblar  ta‟rifi  bilan  keltirilgan.  Al 

Farobiy hamda Ibn Sinoning musiqiy asboblarni o„rganishga doir ishlari natijasida 

musiqa  fanidagi  maxsus  fan  bo„lib  qoluvchi  musiqiy  asbobshunoslik  faniga  asos 

solingan. 

Buyuk olim O„rta Osiyoda  keng tarqalgan kamonli asbob bo„lmish g„ijjakni ham 

ixtiro qilgan. 

Xotira

 

•          Uning sharafiga Karl Linney Akant oilasiga mansub o„simlikni Avitsenniya 

deb nomlaydi. 

•           Tojikistonda  Avitsennaning  sharafiga  Tojikiston  davlat  meditsina 

universiteti  hamda  avvalroq  “Lenin  tog„i”  nomi  bilan  ma‟lum  tog„  cho„qqisi 

nomlangan. 

•           Dushanbe  shahrida  uning  sharafiga  maydon  nomlanib,  azarbayjonlik 

haykaltarosh Umar Eldarov tomonidan yasalgan olimning haykali o„rnatilgan. 

•           2009  yil  iyun  oyida  Eron  hukumati  tomonidan  Venadagi  Birlashgan 

Millatlar  Tashkilotining  bo„limiga  hozirda  Vena  xalqaro  markazi  Memorial 

maydonidan joy  olgan  Fors  olimlari pavilonini  tortiq etadi.  Fors olimlari  paviloni 

o„z ichiga to„rt mashhur olimlarni olgan: Avitsenna, Beruniy, Zokiriy Roziy (Reyz 

hamda Umar Xayyom). 

•          O„zbekistonning Afshona qishlog„ida Avitsenna muzeyi mavjud. 

---

•           1990  yil  Buxoroda  Abu  Ali  ibn  Sino  sharafiga  nomlangan  meditsina 

instituti ochilgan. 

•           Rigadagi  Gaylezers  kasalxonasi  majmuasi  parkida  2006  yil  Abu  Ali  ibn 

Sino haykali ochilgan. Jaloliddin Mirtojiyev ishi. 

•           Sovet  va  rossiyalik  astronom  Lyudmila  Ivanova  Chernix  tomonidan  1973 

yil 26 sentyabrda ochilgan Avitsenna asteroidiga Ibn Sino nomi berilgan. 

•          Ibn Sino sharafiga Oydagi vulqon nomlangan. 

•           Kardiogrammalar  va  ko„krak  bezlarining  rentgen  suratini  avtomatik 

o„rganish uchun IBM tomonidan yaratilgan dastur Avitsenna nomini olgan.