Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

Dara eliklewish sózler: shıyq, tars, gúrs, jalp, tańq t.b.

Jup eliklewish sózler: tars-turs, apır-tapır, taq-tuq, shatır-shatır, gúmbir-gúmbir, uypa-juypa t.b.

Jup eliklewishlerdiń bir sıńarı mánili ekinshi sıńarı mánili sıńarǵa juplasıp keletuǵın kem mánili sózlerden boladı.

3. 
   Tákirar eliklewish sózler: ǵashır-ǵashır, dúrs-dúrs, zir-zir, dúk-dúk, lıq-lıq, taq-taq, gúr-gúr t.b.
   

Eliklewishler hárqıylı seske hám kóriniske eliklewdi bildiretin bolǵanlıqtan pikirdi obrazlı etip kórsetedi. Obrazlılıq ásirese tákirar eliklewishlerde seziledi. Sonlıqtan eliklewishler kórkem ádebiyatta, awzıeki xalıq dóretpelerinde kóbirek qollanıladı. Dara eliklewishler ses yáki kórinistiń tez hám tákirarlanbaǵanın bildiredi. Tákirar eliklewish sózler ses yamasa kóriniske eliklewdiń tákirarlanıw, dawamlılıq mánilerin ańlatadı. Sonday-aq eliklewishlerdiń buwın sanları dawıslı hám dawıssız seslerdiń belgili bir orında keliwi, dawıssızlardıń qabatlasıp keliwindegi ózgeshelikleri olardıń mánilerine tásir etedi, belgili bir kórkem súwretlew quralı retinde qollanılıwına múmkinshilik beredi.
Eliklewish sózlerdiń sintaksislik xızmeti

1. 
   Eliklewish sózler atlıqlasıp kelip baslawısh xızmetin ataqaradı. Mısalı: Uzaqtan taq-tuq esitildi. Uw-shıw barǵan sayın kúsheymekte. Sırttan attıń dúbiri esitildi. Sebelep turǵan jawınnıń birgelki pıtır-pıtırı uyqıńdı keltiredi.
   
2. 
   Atlıqlasqan eliklewishler tolıqlawısh xızmetinde de keledi. Mısalı: Alıstan esitilgen tasır-tasırǵa qulaq saldım. Dondaǵı muz seńleriniń ǵashır-ǵashırın anıq esiteseń. Ol qasınan ótken adamdı, hátteki bir-eki ret urılǵan toqıldını da esitpedi.
   
3. 
   Eliklewish sózler kómekshi feyiller menen, ásirese et kómekshi feyili menen) dizbeklesip, geyde juplasıp kelip bayanlawısh xızmetin atqaradı. Mısalı: Terektiń basında otırǵan hákke mıltıq atılıwdan jerge tors ete qaldı. Nazımbettiń qolındaǵı polar suw menen jarq-jarq etedi. Bult arasınan ay jarq etti. Kempir ańq ete qaldı. Meniń mıltıǵım gúrs etti. Júyrikten júyrik shıqsa ayaqları tıpır-tıpır. (tıpır-tıpır etedi)
   
4. 
   Eliklewish sózler atlıqlardı sıpatlap kelgende, anıqlawısh boladı. Olar anıqlawısh xızmetinde kelgende atlıqtıń aldında keledi. Mısalı: At tuyaqlarınıń pıtır-pıtır dúrsildisi uzaqtan-aq Sánemniń dıqqatın awdarǵan edi. Keshke shekem ustaxanada shıq-shıq, shıq-shıq balta dawsı tınbadı. Tek gewishleriniń selp-selp etken sesti ǵana biraz waqıtlarǵa shekem esitilip turdı.
   
5. 
   Eliklewish sózler dara túrinde de, jup hám tákirar túrinde de yamasa kómekshi feyiller menen dizbeklesip te pısıqlawısh xızmetin atqaradı. Mısalı: Ol esikke jaqınlaǵan jerde gilt toqtadı. Jer oshaqta shúlen qazan bıǵır-bıǵır qaynap tur. Jálmen bunıń háreketine ǵarq-ǵarq kúldi. Ergenek sıqır etip ashıldı. Uzaqtaǵı shubar ala úyrekler tosattan tolqın shayqalǵanda ǵarq-ǵarq dep jan-jaqqa pıtıray qashtı.