Ta’lim metodlari turlari
Ta’lim metodi - bu ta’lim oluvchi va ta’lim beruvchining ma’lum maqsadga qaratilgan, birgalikdagi faoliyatini tashkil qilishning muayyan tizimga solingan yо‘l-yо‘rig‘i.
Ta’lim metodlarini ta’lim maqsadlariga erishish bо‘yicha о‘quvchi va о‘qituvchining birgalikdagi ish faoliyatini tashkil qilishning belgilari bо‘yicha quyidagicha guruhlarga bо‘lish mumkin:
- О‘qituvchi markazda bо‘lgan uslublar;
- О‘quvchi markazda bо‘lgan (interfaol yoki interaktiv) uslublar.
Odatda ushbu uslublardan biri yoki bir nechtasi ayrim о‘qitish modellarida birvarakayiga foydalaniladi. Odatda dars jarayoni ikki yoki undan ortiq asosiy uslublardan tashkil topadi va bu uslublar dars mavzusiga tо‘la muvofiq bо‘lib, о‘quvchilarning bilim va tajribasi qay bosqichda ekanligiga qarab qо‘llaniladi.
О‘qituvchi markazda bо‘lgan uslub. Bu uslub orqali о‘qituvchi о‘zi egallagan ma’lumot va kо‘nikmalarni о‘quvchilarning sezgi organlari orqali uzatish yо‘llarini qidiradi. Bunda о‘quvchilarning ishtiroki passiv bо‘ladi, ya’ni ular tinglaydilar, kuzatadilar va ma’ruzalarni yozib boradilar.
An’anaviy ta’limninig о‘ziga xos xususiyatlari
Bu uslublar asosan о‘qituvchining qо‘yidagi faoliyat turlari orqali amalga oshiriladi:
1.Og‘zaki о‘qitish usuli (ma’ruza, hikoya)
Insonlar о‘rtasidagi eng sodda muloqot yо‘llaridan biri – og‘zaki nutq – og‘zaki ta’rif yoki asosiy mazmunning ogzaki ifodasi hisoblanadi. Bu uslub butunlay «sо‘zlash» orqali amalaga oshiriladigan о‘qitishning eng rasmiy uslubi hisoblanadi. U 40 daqiqa yoki undan uzoqroq davom etadi va odatda о‘quvchining ishtiroki uchun hech qanday imkoniyat qoldirmaydi.Bunda asosan о‘quvchining eshitish qobiliyati ishga solinadi.
2.Tasviriy ifodalarni qо‘llash usuli (illustratsiya)
Bu faoliyat orqali yetkazilishi kerak bо‘lgan bilim yoki malakalarni tasvirlovchi rasmlar orqali о‘quvchilarning kо‘rish qobiliyati ishga solinadi. О‘quvchilarga yetkazilmokchi bо‘lgan ma’lumotlar tasvirlab berish orqali, turli simvollar yordamida yetkaziladi. Bunday tasviriy ifodalar quyidagi vositalar yordamida amalga oshiriladi: doska, maxsus oq doska, flipchart, video tasvir, videoproyektor, kodoskop, kompyuter grafiklar, magnit taxta, rasmlar, suratlar, bо‘yoqli rasmlar, grafik va jadvallar, diagrammalar, namunaviy va maxsus shaffof qog‘ozga tushirilgan tasvirlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |