Abduvohidov S. N., Ganiyev Z. A. Geografiya ta’limi metodikasi



Download 4,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet206/211
Sana05.01.2022
Hajmi4,58 Mb.
#318476
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   211
Bog'liq
ГЕОГРАФИЯ ТАЪЛИМИ МЕТОДИКАСИ Bahodir aka 05 05 2021

GEOLOGIK  TUZILISHI.
  Mezozoy  erasining  boshlarida  Shimoliy  Amerika 
qadimgi Lavraziyadan ajralib chiqqan. 
So’nggi 1 mln yil davomida Yevrosiyo bilan Shimoliy Amerika bir-biridan 40 km 
masofaga uzoqlashgan. 
Materikdagi  Kordilyera,  Qoyali  tog’lar,  Appalachi  tog’lari  kaledon,  gersin, 
mezozoy  tog’  burmalanishida  ko’tarilgan  bo’lib,  alp  burmalanishida  yoshargan. 
Tekisliklarda  cho’kindi  tig’  jinslari  uchrasa,  tog’larda  magmatik  va  metamorfik 
tog’ jinslari tarkib topgan.  
FOYDALI QAZILMALARI. 
Shimoliy Amerika foydali qazilmalarga boy. 
Tog’ va yassi tog’liklarda temir, uran, mis, nikel, oltin, kimish konlari bor. 
Ayniqsa, Appalachi tog’lari rudali qazilmalarga boy. 


308 
 
Cho’kindi  tog’  jinsi  qatlamlarida  neft,  tabiiy  gaz,  ko’mir,  tuz  kabi  qazilmalar 
tarkib topgan.  
RELYEFI. 
Materikni  relyef  tuzilishiga  ko’ra  ikki  qismga:  tekislik  va  tog’li 
qismga  bo’lish mumkin. 
Materikning  tog’li  qismi  uning  g’arbiy  hududlarini  egallagan.  Bu  yerda 
Kordilyera va Qoyali tog’ tizmalari asosiy relyef shakllaridir. 
Materikning  eng  baland  nuqtasi  –  Mak-Kinli    cho’qqisi  (6194  m)  va  eng  past 
nuqtasi – Ajal vodiysi  
(- 86 m) ham uning tog’li qismida joylashgan.  
Qoyali tog’lar Kordilyera tizimining suvayirg’ich qismi bo’lib, unda Elbert (4399 
m), Lange-Pik (4345 m), Gannet-Pik (4202m) va boshqa cho’qqilar bor. 
Katta  havzaning  janubi-sharqida  Kolorado  platosini  Kolorado  daryosi  kesib 
o’tadi.  Uning  chuqurlig  2  km  ga  yaqin  bo’lib,  tor  dara  –  Katta  Kanyonni  hosil 
qiladi. 
Materikning tog’li qismi Tinch okean “olovli halqasi”ga to’g’ri keladi.  
Tekisliklar materikning sharqiy qismini egallaydi. 
Materikning shimoliy qismida 
qirlar va adirsimon balandliklar 
uchraydi. 
Bu  hududlarda  Lavrentiy  qirlari,  Markaziy  tekislik,  Missisipi  pasttekisligi  va 
mashhur Buyuk tekisliklar asosiy relyef shakllaridir. 
Materikning  sharqiy  qismida  joylashgan  Appalachi  tog’ining  eng  baland  joyi 
Mitchel tog’idir (2037 m). Uning janubi-g’arbiy yonbag’rida dunyodagi eng uzun 
(500 km) Flint-Mamont g’ori joylashgan.  

Download 4,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   211




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish