М.Улуғбек номидаги Самарқанд давлат архитектура - қурилиш институти
Самарқанд – 2022
Абдусаматов Б.К
«Қурилиш иқтисодиёти ва менежмент» кафедраси доценти, и.ф.н.
Маъруза – 30 соат, Амалий машғулот -30 соат,
Asosiy adabiyotlar
1.Управление проектами: фундаментальный курс: учебник / А.В.Алешин, В.М.Анъшин, К.А.Багратиони и др.; под ред. В.М.Аньшина, О.Н.Ильиной; Нац. исслед. ун. – т «Высшая школа экономики». М.: Изд. дом Высшей школы экономики, 2013.
2.Управление проектами: фундаментальный курс: учебник / Коллектив авторов. Высшая школа экономики: Москва. 2013.
3. О.Ш.Маманазаров ва бошқалар Лойиҳа бошқаруви. Дарслик. Тошкент 2019й.
4.Nurimbetov R.I. Menejment nazariyasi fanidan kurs ishini bajarish bo‘yicha uslubiy ko‘rsatma T.: O‘zbekiston. 2009.
1990 йилларда лойиҳаларни бошқариш (management by projects) ёрдамида бошқариш тушунчаси пайдо бўлди ва лойиҳаларни бошқариш бевосита компанияларга кириб келди. Кўплаб корхона ва ташкилотларда лойиҳа портфеллари ва дастурларини бошқариш учун методологиялар пайдо бўлди, лойиҳаларни бошқариш бўйича корпоратив тизимлар (ЛББКТ) яратилди.
Компанияларда лойиҳа бошқарувини баҳолаш усулларини ишлаб чиқиш зарурати пайдо бўлди ва улар ишлаб чиқилди ҳамда стандартлаштирилди.
Сўнгги йилларда мослашувчан лойиҳа бошқаруви методологиялари машҳурликка эришмоқда ва фаол оммалашмоқда.
АБУ НАСР ФОРОБИЙ бошқарувчиларни қуйидагича таърифлаган:
Кишида ёшликда шаклланган, энг аввал бошданоқ қобилиятга айланиб, фаолиятининг моҳиятини ташкил этадиган табиий фазилатлар:
«Аввалги раҳбарлар ўрнатган қонунлар ва тартибларни хотирада яхши сақлаб қолиши ва уларга амал қилиши учун қуваи хафизага эга бўлиши керак».
- «Агар аввалги раҳбарлар давридан бирор соҳага тааллуқли қонун қолмаган бўлса, бундай қонунни ўйлаб топиш учун ижод, ихтиро қилиш қувватига эга бўлиш».
- «Ҳозирги ҳақиқий аҳволни тез пайқаб олиш ва келгусида юз берадиган, аввалги раҳбарлар кўзда тутмаган воқеаларни олдиндан кўра билиш учун башоратгўйлик хислатига эга бўлиш. Бу хислат уларга фуқаролар фаравонлигини яхшилаш йўлида жуда керак бўлади».
- «Аввалги раҳбарлар бажарган ишларга ҳурматли, шунингдек, ибратли, қизғин сўзлаш-нотиқлик хислатига эга бўлиши зарур».
- «Зарур ҳолларда ҳарбий ишларга моҳирона раҳбарлик қилиш учун етарли жисмоний қувватга эга бўлиши, ҳам жанг қилишни, ҳам саркарда сифатида жангу-жадалга раҳбарлик қилиш учун ҳарбий санъатни яхши билиши керак».
Фаробий бу хусусиятларнинг ҳаммасини ўзида мужассамлаштирган инсонларни кам учрайдиган, нодир шахслар деб атайди ва улардан раҳбарликда муносиб фойдаланиш кераклигини таъкидлайди. У бундай одамларни пайдо бўлиши ва кўпайиши жамиятнинг фозиллигига, бошқарув вазифаларида фаолият кўрсатиш эса бошқарув тизимининг адолатлилигига боғлиқ деб ҳисоблайди.