Abdurauf Fitrat

FITRAT lirikasidan NAMUNALAR

MIRRIX YULDUZIGA

Go‘zal yulduz, yerimizning eng qadrli tuqg‘ani!

Nega bizdan qochib muncha uzoqlarg‘a tushibsan,

Tuvg‘aningga nechun sira gapurmasdan turibsan?

So‘yla, yulduz, holing nadir? Nechuk topding dunyoni?

Bizning yerda bo‘lib turgan tubanliklar, xo‘rliklar,

So‘yla, yulduz, sening dag‘i quchog‘ingda bo‘lurmi?..

SHE’R HAQIDA

• 1920-yilda yozilgan.
• Mirrix — Mars sayyorasi Shamsiy (Quyosh) yil hisobida Hamal (Mart) oyining homiy sayyorasi hisoblanadi. Bu oyning unsuri -xos belgisi — olovdir.
• Shoir o‘z o‘lkasida bo‘lib o‘tayotgan xunrezliklar ko‘lamini urg‘ulab ifodalamoq uchun uni jang-u jadallar makoni - Mirrix (qonday qizil sayyora!) bag‘ridagi hodisalarga qiyoslaydi.
• Fitrat «Mirrix yulduziga» she’rida o‘zimizdan chiqqan sotqinlar -yurtfurushlarni ham dadil fosh qiladi. Kelgindi hukumat qutqusiga – va’dalariga uchib, o‘z millati va xalqini bosqinchilarga ipsiz bog‘lab berishdan toymagan, «qorin-qursoq yo‘lida elin, yurtin, borin-yo‘g‘in sotqonlar» shoirning o‘tli nafratiga duchor bo‘ladilar. Ular el-u yurtni o‘zgalarga sotish bilan «borin-yo‘g‘in» - imonin, vijdonin, millatin sotdilar.