Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti

Turoperator va turagentliklar.
Turoperatorlar turistlik mahsulotni shakl-lantirishni (tuzish yoki loyihalash), uni bozor tomon harakatini, shuningdek realizatsiya qilinishini amalga oshiruvchi yuridik yoki jismoniy shaxsdir.
Turni shakllantirish deganda muddatlari, maqsadini aniqlash bo’yicha tartiblashtirilgan va bir-biriga bog’langan, narxi va sifati bo’yicha, ketma-ketligiga ko’ra kelishilgan xizmat ko’rsatish va ish bajarish, ularni taklif etish bo’yicha shartnomalar tuzish, tegishli ravishdagi bronlashtirish va rezervlashtirish tushiniladi. Yo’naltirish deganda shunday ishlar majmui tushiniladiki, bunda potentsial iste’molchida shu ishlarni sotib olish uchun moyillik tug’dirish bo’yicha ishlar bajariladi.
“Realizatsiya” termini ikki xil ma’noga ega: “Realizatsiya” termini ikki xil ma’noga ega:
“Realizatsiya” termini ikki xil ma’noga ega:

• 
  Sotish
  
• 
  Bajarish.
  

Turlarni iste’molchining o’ziga, turistga chakanalab sotishni turistlik agentligi (yoki qisqacha turagentlik) amalga oshiradi. Ba’zan turoperator o’z huzurida maxsus strukturaviy bo’linma - faqat turistlarga ko’rsatishnigina emas, balki barcha agentlik ishlarini o’zaro muvofiqlashtirish bilan ham shugullanuvchi turlarni chakanalab sotish bo’yicha markaziy turistlik agentligini tuzishi mumkin. Amaliyotda turizm sohasidagi korxonalar ichida turoperatorlarning soni 5 % dan oshmaydi, turagentliklar esa 95 % ni tashkil etadi.
Turistlik agentliklar (turagent) - bu iste’molchiga, ya’ni turistga yoki mijozlarga ayrim turistlik xizmatlar va turlarni chakana sotish funktsiyasini amalga oshiruvchi yuridik yoki jismoniy shaxsdir.
Transport va mehmonxona xo’jaligi Tashish tizimi turistlarni piyoda bir joydan boshqa bir ikkinchi joyga o’tkazishni istisno qilganda, texnik taraqqiyot darajasi bilan belgilanadi:

• 
  fillar, tuyalar, otlar, eshaklar, itlar kabi hayvonlardan;
  
• 
  yer usti mexanik harakat vositalaridan (velosiped, avtomobil, avtobus, temir yo’ldan);
  
• 
  havoda harakatlanish vositalaridan (havo transportidan);
  
• 
  suv transportidan - qayiq, sollar, daryo va dengiz suv usti va osti kemalaridan foydalanish asosida turg’un ravishda shakllanadi.