Abdulla Oripov hayoti va ijodi

Abdulla Qodiriy hayoti va ijodi.

XX asr oʻzbek milliy adabiyotining yirik namoyandalaridan biri, buyuk romannavis Abdulla Qodiriy 1894 yil 10 aprelda Toshkent shahridagi Eshonguzar mahallasida tugʻilgan.

Tarjimai holidagi quyidagi soʻzlar yozuvchining 1926 yilga qadar kechgan hayotiga oydinlik kiritadi: “Har holda bemavridroq boʻlsa kerak, kambagʻal, bogʻbonlik bilan kun kechirguvchi bir oilada… tugʻilgʻonman. Yoshim toʻqqiz-oʻnlarga borgʻondan soʻng meni maktabga yubordilar. Maktabda ikki-uch yil chamasi eski usulda oʻqib, keyingi vaqtlarda oilamizning nihoyatda qashshoq kun kechirgani vajhidan oʻn ikki yoshimda meni bir boyga xizmatchilikka berdilar.

Xoʻjayinim oʻzi savdogar kishi boʻlub, oʻrischa yozuv-chizuv bilaturgʻon odamga muhtoj edi. Shu taʼma boʻlsa kerak, meni oʻris maktabiga yubordi… 1912 yilda manfaktur bilan savdo qiluvchi bir kishiga yiligʻa 50 soʻm barobariga prikazchik boʻlib kirdim…

Shu miyonalardan bozor vositasi bilan tatarlarda chiqadigʻon gazetalarni oʻqib, dunyoda gazeta degan gap borligʻiga imon keltirdim. 1913 yilda oʻzbekcha “Sadoi Turkiston”, “Samarqand”, “Oina” gazetalari chiqa boshlagʻoch, menda shularga gap yozib yurish fikri uygʻondi… 1913 yilda chiqqan “Padarkush” taʼsirida “Baxtsiz kuyov” degan teatr kitobini yozib yuborganimni oʻzim ham payqamay qoldim (1915). Yana shu yilda teatrlarda chiqib turgʻon hikoya va roʻmonlarga taqlidan “Juvonboz” otliq hikoyachani yozib, noshir topilmogʻonidan, oʻzim nashr qilib yubordim.