Abdujabbor muhammadiyev


va  iboralarning  lug'atlari,  klassifikatorlar  hamda  yuridik  atamalar



Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet331/417
Sana06.07.2021
Hajmi6,82 Mb.
#110236
1   ...   327   328   329   330   331   332   333   334   ...   417
Bog'liq
Huquqiy informatika (Abdujabbor Muhammadiyev)

va  iboralarning  lug'atlari,  klassifikatorlar  hamda  yuridik  atamalar 
banklari  yordam  beradi.
Klassifikator -   bu  klassifikatsion  turkumlar  nomlari  va  kodlari- 
ning  tizimga  solingan  to'plamidir.  Har  qanday  turkumlashda 
quyidagi  talablarga  rioya  qilinsa,  maqsadga  muvofiq  bo'ladi:
ko'rib  chiqilayotgan  sohadagi  obyektlarni  to'liq  qamrab  olish;
yangi  obyektlarni  kiritish  imkoniyatining  mavjudligi;
ko'p  pog'onali  tuzilish.
O'zbekiston  Respublikasida  qonunchilik  sohalarining  umumhu- 
quqiy  klassifikatori  mavjud  bo'lib,  bu  umumhuquqiy  klassifikator 
muntazam  yangilanib  boriladi.
Normativ  hujjatlaming  klassifikatorlaridan  foydalanish  ancha  katta 
samara  beradi.  Ammo  tor  mavzularga  doir  hujjatlarni  qidirishda 
ularning  samaradorligi  bir  muncha  pasayadi.
Normativ-huquqiy  hujjatlarni  tartiblash  jarayonida  faqat  umum­
huquqiy  klassifikatorlardan  emas,  boshqa  bilim  sohalarining  klas- 
sifikatorlaridan  ham  foydalanilsa,  maqsadga  muvofiq  bo'ladi.  Ma- 
salan:
O'zbekiston  Respublikasi  ma’muriy-hududiy  bo'linishining  klas­
sifikatori;
O'zbekiston  Respublikasida  amalda  bo'lgan  hujjatlar turlarining 
klassifikatori;
1  Chet  elda  yaratilgan  huquqiy  axborot  avtomatlashtirilgan  axborot  qidirish 
tizimlarining  ko'pchiligida tezaurusdan foydalaniladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


normativ  hujjatlar  e’lon  qilingan  manbalaming  klassifikatori;
kasblar,  lavozimlar va  mutaxassisliklar  klassifikatori;
xalq  xo'jaligi  tarmoqlarining  klassifikatori.
Huquqiy  axborot  avtomatlashtirilgan  axborot  qidirish  tizimini 
lingvistik  ta’minlashni  tezaurus  (va  turli  klassifikatorlar)  asosida 
ham,  boshqa  lingvistik  vositalar  yordamida  ham  amalga  oshirish 
mumkin.
Avtomatlashtirilgan  terminologik  bazalar  va  ma’lumotlar  baza- 
larini  tashkil  etish  muhim  ahamiyatga  ega.  Normativ-huquqiy  hu- 
jjatlarda  ishlatiluvchi  atamalaming  leksik  diapozoni juda  keng.  Bu 
normativ-huquqiy  matn  politematik  tuzilma  bo'lib,  unda  ijtimoiy 
hayotning  deyarli  barcha  sohalari  aks  ettirilganligi  bilan  izohlana- 
di.
Huquq  ijodkorligi  jarayonida  foydalaniluvchi  barcha  axborotni 
quyidagi  turkumlarga  ajratish  mumkin:
1)  umumiy  yuridik  atamalar;
2)  maxsus  yuridik  atamalar;
3)  umumfoydalaniladigan  leksika;
4)  ilmiy  va  texnikaviy  leksika;
5)  siyosiy,  ekologik  yoki  boshqa  ijtimoiy  axborot.
Normativ-huquqiy  hujjatlar  terminologiyasi  standartlashtirilishi
lozim.
Standartlashtirish  har xil  obyektlarga  umumiy  majburiy talablar- 
ni  o'rnatishdan  iborat  alohida  faoliyat  shakli  hisoblanadi.
Huquq  sohasida  foydalaniluvchi  yangi  leksikani  nazorat  qilish 
katta  amaliy  ahamiyatga  egadir.  Ushbu  funksiya  yangi  atamalam­
ing  zaruratsiz  amalga  kiritilishiga  yo‘l  qo'ymaslik  maqsadida  av- 
tomatlashtirilishi  lozim.
www.ziyouz.com kutubxonasi


X   BOB.  K O M PYU TER   JIN O Y A T C H IL IG I 
VA  XA VFS IZLIG I

Download 6,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   327   328   329   330   331   332   333   334   ...   417




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish