Abdujabbor muhammadiyev

jamlangan  bo'lishligi  kerak  hamda  Istiqbolda  integrativ
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ma’lumotlar  bazalarini  barpo  etish  rejalarini  ishlab  chiqishga  qara- 
tilsa  maqsadga  muvofiq  bo'lar  edi.
Hozirgi  kunda jahonning  ko'pgina  mamlakatlarida  avtomatlash­
tirilgan  monodaktiloskopik  ro'yxatdan  o'tkazish  tizimlaridan  foy- 
dalanilmoqda.  Bu  sohaning  asoschilaridan  biri  L.G  Ejubov  bo'lib, 
u  daktiloskopik  ro'yxatdan  o'tkazishning  prinsipial  jihatdan  yangi 
yarim  avtomatik  tizimini  taklif  qilgan.  Eng  og'ir  vazifa-papillyar 
chiziqlami  kodlashtirish  vazifasi  bu  tizimda  zonal-nuqtali  kod  yor- 
damida  hal  qilinadi.  Optik  proyeksiya  yordamida  kattalashtirilgan, 
koordinataning  ikki  o'qiga  nisbatan  qat’iy  ma’lum  tarzda  joylash- 
tirilgan  barmoq  izida  chiziqlarning  detallari  nuqtalar  bilan  belgila- 
nadi.  Har  bir  nuqtaning  koordinatalari  EHM  xotirasiga  ikki  son 
ko'rinishida  kiritiladi.
Bundan  boshqa  avtomatlashtirilgan  axborot  -   qidiruv  tizimlari 
kompleksi  ham  yaratilgan  bo'lib,  bu  avtomatlashtirilgan  axborot  -  
qidiruv  tizimlari  kompleksi  ichki  ishlar  organlarida  hisobda  turgan 
odamlarning  barmoq  izlari  va  jinoyat  sodir  etilgan  joylardan  olin- 
gan  izlarga  qarab  shaxsni  avtomatlashtirilgan  identifikatsiya  qilish 
uchun  mo'ljallangan.
Kompleksning  imkoniyatlari  undan  10  mingdan  10  mln.tagacha 
daktilokartalami jamlash  va  qayta  ishlash  uchun  foydalanish  im­
konini  beradi.
Kompleks  ish joyining  asosiy  imkoniyatlari  axborotlami  bir  sme- 
nada  400  kartagacha  tezlikda  kiritish,  shuningdek  kartotekadan 
sekundiga  10  ming  barmoq  izigacha  tezlikda  qidirishdan  iborat. 
Boshqa  bunday tizimlarga  kiritib  bo'lmaydigan  izlardan  foydalanish 
imkoniyati  ham  mavjud;  ulami  daktiloplenkalardan  ham,  bevosita 
yetkazuvchilaming  sirtidan  ham  kiritish  mumkin.
Kompyuter ekspertiza tizimi  iz va  barmoq  izini vizual o'rganishdan 
voz  kechish  imkonini  beradi,  uning  tasvirini  kattalashtirish,  uni 
ko'zguli  va  negativ  aks  ettirish  imkoniyatlari  esa  ekspertizaning 
samaradorligini  oshiradi.
Xulosa  qilib  aytish  mumkinki,  avtomatlashtirilgan  axborot  -  
qidiruv  tizimining  zamonaviy  usullari  va  vositalarini  amalda 
qo'llashga  nisbatan  bayon  etilgan  tizimli  yondashuv  sud  -   ek­
spertiza  tadqiqotlarini  avtomatlashtirish  sohasidagi  normativ  negiz- 
ni  takomillatirish  va  rivojlantirish  muammosini  hal  qilish  imkonini 
beradi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

IX   B O B .  H U Q U Q   SOHASIDA 
A X B O R O T  Q ID IR IS H