Abduhamidov F. A



Download 1,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/66
Sana15.08.2021
Hajmi1,84 Mb.
#148198
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   66
Bog'liq
Molekulyar fizika [uzsmart.uz]

Izotermik jarayon. 

     Izotermik  jarayon  deb,  o’zgarmas  temperaturada  gazning  bir  xolatdan 



boshqa xolatga o’tish jarayoniga aytiladi.   

      Izotermik  jarayonda  temperatura  (T=const)  o’zgarmagani  uchun 

sistemaning  ichki  energiyasi  ham  o’zgarmaydi  (ΔU=0).  Sistemaga  berilgan 

issiqlik miqdorining hammasi ish bajarishga sarf bo’ladi. 



T

T

Q

A

 



     Shunday  qilib,  izotermik  jarayonda  gazga  berilayotgan  issiqlik  miqdori 

gaz bajargan ishga teng. 

     Bu jarayonda sistemaning FIK i η=100% ga teng bo’ladi. 

 

Adiabatik jarayon. 

       Adiabatik  jarayon  deb,  shunday  jarayonga 



aytiladiki,  bunda  sistema  issiqlik  almashinuvi 

natijasida  energiya  olmaydi  xam  va  energiya 

bermaydi xam(Q=0).  

        Adabatik  jarayon  juda  tez  sodir  bo’ladi. 

Shuning  uchun  amalda  issiqlik  almashinish  sodir 

bo’lmaydi. 

       Adiabatik  jarayonda  Q=0  bo’lgani  uchun 

0

U



A

  


 bo’ladi. Bundan  

    yoki   



U

A

U

A

  


  

 

      Birinchi  xolatda  gaz  tashqi  kuchlar  tasirida 



adiabatik  siqiladi.  Bunda  gaz  qiziydi,  uning  ichki 


 

32 


Abduhamidov F.A. 

energiyasi  esa  ortadi.  Ikkinchi  xolatda  gaz  adiabatik  kengayib  ish  bajaradi. 

Bunda gaz soviydi va uning ichki energiyasi kamayadi (23-rasm). 

      Boshqacha  aytganda,  adiabatik  jarayonda  gaz  ichki  energiyaning 

o’zgarishi hisobiga ish bajaradi. 

      Adiabatik jarayon grafigi izotermik jarayon grafigiga o’xshasada ularning 

aniq hisoblashlar bilan aniqlangan farqlari quyidagicha. 

  Gaz  adiabatik  kengayishda  izotermik  kengayishga  nisbatan  kam  ish 



bajaradi.  

  Adiabatik  siqilganda  tashqi  kuchlar  bajargan  ishi  izotermik 



siqilgandagiga nisbatan katta bo’ladi.  

 

       Quyidagi  grafikda  adiabatik  siqilish  va  kengayishda  termodinamikaning 



birinchi qonunining qo’llanilishi ko’rsatilgan. 

 


Download 1,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish