A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin


HAYOTIY JARAYONLARNING KIMYOVIY ASOSLARI



Download 5,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet89/244
Sana14.01.2022
Hajmi5,84 Mb.
#363449
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   244
Bog'liq
biologiya. 9-sinf (2014, a.zikiryayev, a.to'xtayev)

58
HAYOTIY JARAYONLARNING KIMYOVIY ASOSLARI
III BO‘LIM
Hujayradagi  organik  moddalar   ichida  oqsillar   miqdor   va  ahamiyati  ji-
hatidan birinchi o‘rinni egallaydi. oqsillar  yuqori molekulali kolloid birikma 
bo‘lib,   aminokislotalardan  tashkil  topgan.  Ular   gidroliz  qilinsa,   aminok-
islotalarga  parchalanadi.  oqsillarning  elementar   tarkibi  karbon,   vodorod,  
kislorod,  azot hamda oltingugurtdan iborat. Ularning tarkibida ba’zan fosfor  
ham uchraydi. oqsillar  tarkibidagi azot miqdori doimiy bo‘lib,  o‘rta hisobda 
16 % ni tashkil etadi. 
oqsillar  tarkibidagi aminokislotalar  
Halqasiz (atsiklik)aminokislotalar
Halqali (siklik)  aminokislotalar
1.  Glitsin.
8.  Leysin.
15.  Fenilalanin.
2.  Alanin.
9.  Izoleysin.
16.  Tirozin.
3.  Serin.
10.  Treonin.
17.  Triptofan.
4.  Sistein.
11.  Lizin.
18.  Gistidin.
5.  Sistin.
12.  Arginin.
19.  Prolin.
6.  Metionin.
13.  Asparagin kislota.
20.  oksi prolin.
7.  Valin.
14.  Glutamin kislota.
Yuqoridagi  jadvaldan  ko‘rinib  turibdiki,  tabiiy  oqsillar  tarkibida  bir 
biridan  farq  qiluvchi  20  xil  aminokislota  uchraydi.  Aminokislotalar  pep-
tid bog‘i orqali o‘zaro birikadi va polipeptid zanjirlarni hosil qiladi. Tirik  
organizmlar tarkibida  uchraydigan oqsillar juda ko‘p va xilma xil bo‘lib, 
har  bir  oqsil  o‘ziga  xos  aminokislotalar  ketma-ketligidan  iborat.  oqsil 
molekulalari ipsimon yoki yumaloq  shakllarga ega bo‘ladi (30- rasm).

Download 5,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   244




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish