A zeki veliDÎ togan bugünkü TÜRKİLİ (TÜRKİstan) ve yakın

^3!)) Sâmânîlerin 893 te mağlûp ederek payitahtlarım işgal ettikleri, Tabari,

82 2138, İbn ül-Ethiı\ ed. Tornberg, VIII, 310 vesairede zikredilen «Türk Ha­kanı» nın ismi Mas’udî’de (Murûc, Paris tab’ı, VIII, 144, 240) «Tafkas», yani «Tav- gaç» olarak yazılmıştır. Bu hakana karşı yapılan sefer Taraz tarafından yapıl­dığından (bk. Narşakhî, s. 84) ve hakanın payitahtının zaptı Tarazın istilâsından sonra vâki olduğundan, bu şehrin Balasagun yahut Suyab olduğu anlaşılmaktadır. Bu zaman KaSgar tarafında yaşıyarak Sâmânilerle münasebette bulunan türk ha­kanı ise, Cemal Qarşı’de (Barthold, Turkesran. I, 130-132) «Ogulçaq Qadıı Khan» tesmiye edilmiştir. Balasagun ve Kaşgar taraflarının tekmilini idare eden hu hakan Karahanîlerin diğer «büyük han» (hakan) İarı gibi, «tavgaç» lakabını taşımış olacak.
-°) Sâmânilerin Horasan Alevîlerine karşı seferlerinde daha 920 senesinde bir «Buğra Khan»; iştirak etmişti. ~bk. İbn Khaldûn, IV, 339 [yine İbn Fadlân s. (T , ve XXIV.].
-¹) Bu husus için bk. El-Bırûnî, el-Âthâr ül-Bâqiye, Bayazıt Umumî kü­tüphanesi, N. 4667, vr. 108b; bu kitabın matbu nüshasında bu kısım nakıstır.
--) Eski 15 kabile için bk. F. H i r t h, Nachıvort zum Tonjukuk, s. 132; 18 kabile için, Bre.tschneider, Mediaeval Researches jrom eastem sources, I,