A. X. Rasijlov, K. G. Baxadirov materialshunoslik va konstruksion

tor (kichik bessemerlash  deyilib, hozir sanoat miqyosida deyarli  ishla- 
tilmaydi), kichik marten pechlari va boshqa pechlardan foydalaniladi.
Yuqori  sifatli  cho‘yan  va  quymalar  olishda  ikki-uch  agregatda 
suyuqlantirish  usulidan  foydalaniladi.  Masalan,  po‘lat  dastlab 
konvertorda,  so‘ngra  elektr  pechda  suyuqlantiriladi  va  bu  jarayon 
dupleks deb ataladi.
Agar  metall  ketma-ket  uch  agregatda,  masalan,  vagranka, 
konvertor  va  elektr  pechda  suyuqlantirilsa,  bunday  jarayon  tripleks 
deyiladi.  Bronza  elektr  yoy  pechlarida,  aluminiy  qotishmalari  esa 
qarshilik pechlarida suyuqlantiriladi.
Metallami  suyuqlantirishda  ba’zan  tigelli  pechlardan  ham 
foydalaniladi.  Tigellarning  sig‘imi  50  kg  dan  300  kg  gacha  bo‘ladi. 
Yuqoridagi  pechlarda  suyuqlantirilgan  metallar  cho‘michlarga, 
ulardan  esa  qoliplarga  quyiladi.  Suyuq  metall  qoliplarga  ikki  usulda 
quyilishi  mumkin:  a)  suyuq  metall  cho‘michlarda  qoliplar  oldiga 
keltiriladi;  b)  cho‘mich  o‘zgarmas  holatda  bo‘lib,  qoliplar  maxsus 
konveyerda cho‘mich ostiga surib turiladi.
Qoliplarga  quyilgan  metall  sovigach,  qoliplar  maxsus  mashinalar 
yordamida sindirilib,  quymalar  ajratib  olinadi,  quyish  tizimida qotgan 
metall  qirib  tashlanadi  va  quymalar  turli  usullarda,  masalan,  zoldirli 
tegirmon,  pitra  purkash  mashinada  qum  donalari,  yopishgan  kuyundi 
va  boshqalardan  tozalanadi.  Tozalangan  quymalar  texnik  nazoratdan 
o ‘tkaziladi va nuqsoni bo‘lgan quymalar ajratib olinadi.