A. X. Rasijlov, K. G. Baxadirov materialshunoslik va konstruksion

FuIIeretlar.  C
60
  molekulari  o‘z  navbatida  yoqlari  markazlashgan 
kub  panjaraga  ega  va  yetarlicha  kuchsiz  molekulalararo  bogianishga 
ega  fullerit  kristallarini  hosil  qilishi  mumkin.  Bu  kristallda  oktaedrik 
va  tetroedrik  bo‘shliqlar  mavjud  va  ularda  boshqa  atomlar  bo iishi 
mumkin.  Agar  oktaedrik  bo'shliq  ishqoriy  metallar  ( ( 4=K (kaliy),  Rb 
(rubidiy),  Cs  (seziy))  bilan toidirilsa  xona haroratidan  past haroratda 
bu  moddalar  strukturasini  o‘zgartiradi  va  yangi  polimer  material 
#iC
60
  paydo  boiadi.  Agar  tetroedrik  bo‘shliq  ham  toidirilsa  kritik
210

---

20-40  К  haroratga  ega  yuqori  o‘tkazuvchan  #
3
C
60
  material  paydo 
bo‘ladi. 
Yuqori  o ‘tkazuvchan  fulleritlami  Shtutgartda  joylashgan 
Maks  Plank  nomidagi  institutda  o ‘rganiladi.  Materiallarga  noyob 
xossalar  beradigan  boshqa  qo‘shimchali  fulleritlar 
ham  mavjud. 
Misol  uchun  #]C
6
o-etilen  ferromagnit  xossaga  ega.  Kimyo  sohasida 
olib  borilgan  tinimsiz  mehnat,  1997-yilgan  9000  ga  yaqin  fulleren 
birikmalaming aniqlanishiga olib keldi.