A. X. Rasijlov, K. G. Baxadirov materialshunoslik va konstruksion

Superfinishlash  -   ishlov  beriladigan  detalda juda toza  yuza  hosil 
qilish  uchun  maxsus  golovka  yordamida  mayin  abraziv  bilan  o‘lcha- 
miga  yetkazishning  bir  turidir.  Buning  uchun  oq  elektr-korunddan, 
yashil  kremniy  karbididan  keramik  yoki  bakelit  bog‘lovchi  asosida 
tayyorlangan  abraziv  brusoklar  ishlatiladi.  Brusoklaming  donadorligi, 
standartga  ko‘ra,  3-5  mk  bo‘ladi.  Ushbu  usuldan  toblangan  po‘lat, 
toblanmagan  po‘lat,  cho‘yan,  rangli  metallar  va  ulaming  qotishma- 
laridan  tayyorlangan  detallarning  doirasimon,  yassi,  konussimon 
(ko‘pincha  tashqi);  yuzalariga  ishlov  berishda  foydalaniladi.  Tanavor 
superfmishlanishdan  oldin  jilvirlanishi  kerak.  Superfinishlashning 
mohiyati  shundan  iboratki,  bunda  abraziv  brusoklar  aylanayotgan 
tanavor  yuzasi  yoki  golovka  bo‘ylab  minutiga  5-15  m  tezlik  bilan 
ilgarilanma-qaytar  harakatlanadi,  shu  bilan  birga,  chastotasi  minutiga 
2 0 0
  dan 
2 0 0 0
  ta  gacha  qo‘sh  yurish  va  amplitudasi 
1 - 6
  mm  bo‘lgan 
tebranma 
harakatda 
bo‘ladi, 
brusoklaming 
siljish 
tezligi
0
,
1
-
1 ,1
  m/min ga teng.
Superfinishlashda  ishlov  berilayotgan  yuza  ozgina  kuch  bilan 
siqiladi,  buning  natijasida  tanavor  qizimaydi  va  uning  yuza  qatlami 
juda oz darajada deformatsiyalanadi.
Detaining  ishlov  berilgan  yuzasi  pardozlangandan  keyin  tozaligi 
14-sinfga  to‘g‘ri  keladigan  ko‘zgudek  yaltiroq  yoki  xiraroq  chiqadi. 
Moylash-sovitish 
suyuqligi 
sifatida 
5-10 
% 
mashina 
moyi 
aralashtirilgan kerosin  ishlatiladi.