Баъзи металлар С.А.М. вазифасини бажарада. Масалан, симоб пардаси билан крпланган рух пласгинкаси мУрт булиб к;олади. Темир сим сиртига утказилган кдлайи пардаси \ам худди ушандай таъсир курсатади. Бу айтилган эффектга карама-карши эффект хам маълум-турли пардалар билан копланган каттик; жисмлар- нинг мустахкамлиги ортиши хам кузатилади (Роско эффек ти). Бунинг сабаби шуки, сиртий парда жисмнинг хажмидан дислокацияларнинг унинг сиртига чикишини тусади. Ш у нинг учун дислокациялар коплами остида тупланади ва бу кристалл мустахкамлигини оширишга олиб келади. Назорат учун саволлар 1. Сиртий canyiap табиатини тушинтиринг. 2. Кандай сиртий холатларни тезкор ва секинкор холатлар дейилади? 3. Сиртий таранглик тушунчаси таърифини беринг. 4. Сиртий эффектларнинг асосий куринишларини баён дилинг. 5. Электронларнинг чикиш иши нима? 6
. Сиртий ионлашиш нима? 7. Адсорбент ва адсорбат деб кандай моддаларга айтилади? 8
. Физик адсорбция нимадан иборат? 9. Хемисорбция нима? 10
. Металл суюк эритма чегараси якинидаги кУш электрик Катлам пайдо булишини тушинтиринг. 11. Сиртий диффузия механизмларини тавсифланг. 12. Ребиндер эффекти нима? 13. Роско эффекти нима?
Масалалар 1. N a Авогадро сони кийматини кУйиб, а ни 310 -8
см деб хисоблаб (8.2) - (8.5) ифодалар асосида ионлар панжараси энергияси U naH ни акикданг. 182