A. T. G‘ofurov, I. T. Azimov, U. E. Raxmatov

Samarqand makondan 
kramonon odamining qoldiqlari topilgan. 
Antropologlar ularni 25-35 yil oldin yashagan ayollarga tegishli ekanligini 
aniqladilar. San‘at paydo bo‘lgan, qoya toshga sur‘atlar ishlangan. Makondan 
qirg‘ichlar, keskichlar, sixlar, pichoqchalar, disksimon nukleuslar, boltalar 
topilgan. Bular orasida hayvon terilarini ishlash uchun mo‘ljallangan qirg‘ichlar, 

---

123 
teshgichlar suyakdan yasalgan. Samarqand makoni 30-35 ming yilliklarga oidligi 
aniqlangan. 
Ko’lbuloq makonini
yuqorigi qatlamlaridan so‘ngi paleolitga oid 
nukleuslar, qirg‘ichlar, sixchali tosh pichoqlar, tosh siniqlari, hayvon suyaklar, 
gulxan, ko‘mir qoldiqlari topilgan.
So‘ngi paleolit davrida miloddan avvalgi 30-20 ming yillar ilgari Shimoliy – 
Srarqiy Osiyo xududidagi ibtidoiy odamlar Bering bo‘g‘ozi orqali Alyaskaga o‘tib 
undan Amerika xududlari bo‘ylab tarqalganlar. 
Mezolit – o‘rta tosh davri miloddan avvalgi 12 ming yillikdan 7ming 
yillikkacha davom etgan. Mezolit davri Azil va Tardenuaz bosqichga bo‘linadi. 
Yer yuzida muzliklarning chekinishi bilan iqlim o‘zgaradi. Natijada yirik 
hayvonlar yo‘qolib o‘rniga chaqqon, tez chopar arxar, muflon, tog‘ echkisi, bug‘u, 
jayron, qulon, quyon, arslon, yo‘lbars, bars, qoplon kabilar paydo bo‘ladi. 
Magistrlar bilimini sinash uchun savol va topshiriqlar 
1. Insoniyat sivilizatsiyasi haqida ma‘lumot bering. 
2.
 
Arxeologiya va antropologiyaga oid tadqiqot ishlari Vatanimizning qaysi 
hududlarida qaysi olimlar tomonidan olib borilgan?
 
3. Seleng‘ur g‘ori haqida ma‘lumot bering. 
4. O‘zbekiston arxeologlarining antropologiya sohasidagi ishlari haqida ma‘lumot 
bering. 
5. Teshiktosh g‘oridan topilgan qazilma haqida ma‘lumot bering. 
Testlar 
1.
Y.G‘.G‘ulomovning asarlari berilgan javobni toping. 
A)«O‘zbekistonda arxeologiya fanining rivoji»
V)«Qadimgi madaniyatimiz izlaridan»
S) «Xorazmning sug‘orish tarixi» 
D) A.V.S. 
2. Keyingi yillarda respublikamizning taniqli arxeolog olimlaridan qaysilari 
O‘zbekiston qadimgi tarixining paleolit, mezolit, neolit, eneolit, bronza davrlarini 
o‘rgandilar? 

---

124 
A) A.Asqarov, O‘.Islomov,
V) A.R.Muhammadjonov, E.V.Rtveladze,
S)T.Shirinov
D) barchalari