A samatov, I. B. Rustamova

Ilmiy abstraksiyalash. => Abstraksiya usuli diqqatni hodisa yoki voqeaning asosiy xossalariga jalb qilib, ikkinchi darajali xossalarini

inobatga olmaslik hollarida ishlatiladi. Shuning uchun ham bu usul obyektiv hayot to‘g‘risidagi bilimni chuqurlashtirishga xizmat qiladi.

Nazariy tahlil jarayonida tadqiqotchi ilmiy tushunchalar, qonu- niyatlar va boshqa umumiy nazariy qoidalardan foydalanadiki, ular ilmiy abstraksiyaning o‘zginasidir. Ular voqea va hodisalarning bir- biriga bog‘lanishlarini va silsilasini ochib beradi.

Abstrakt — mantiqiy uslub aniq bir hodisalar, jarayonlarni ularning ahamiyatsiz jihatlarini hisobga olmagan holda o‘rganishda qo‘llaniladi. Bu usul ma’lum bir darajada tadqiqot predmetini soddalashtirish, ikkinchi darajali juz'iy tomonlarini hisobga olmaslik va mantiq yorda- mida o‘rganishga imkon beradi.

Uslubning elementlari: maqsad va vazifalarni belgilab olish; voqelikni, jarayonlarni kuzatish; tahlil, umumlashtirish, induksiya va deduksiya usullaridan foydalanib, ilmiy xulosalarga kelish; nazariy umumlashtirish; xulosalardan ishlab chiqarishni tashkillashtirish amali- yotida foydalanishdan iboratdir.

Formalizatsiya => ilmiy tadqiqot usuli bo‘lib, bunda tahlil qilinayot- gan voqea, hodisa, obyekt, uning xossasi, belgisi, jarayoni matematik formulalar yordamida ifodalanadi, so‘ng ma’lum qoidalar asosida o‘rganiladi.

Formalizatsiya matematik abstraksiyaning asosiy mazmuni- dir. Matematikaning boshqa fanlar ichiga kirib kelishi hisoblash texni- kasining keng rivojlanishi natijasida tezlashdi.