A qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti boshlang’ich ta’lim fakulteti

3.Mutaxassislik fanlarni o‘qitish metodikasi fanini mazmun mohiyati. 
Kasbiy tayyorgarlikda mutaxassislik ta’minoti murakkab va ko‘pqirrali bo‘lib, 
mutaxassislik buyicha muammolarni bilish, o‘rganish o‘zfaoliyatida qo‘llash 
uchun zarur. CHunkihar bir ixtisoslikni egalashda mutaxassislik fanlari murakkab 
mutaxassislik ta’minotini tushunishni, mutaxassislik buyicha tahliliy fikr yuritishni 
o‘rgatadi. SHuning uchun ham bulajak tex nologiya ta’limi o‘qituvchilarini muta 
xassislik fanlarni chuqur o‘rganish lari muhim ahamiyatga ega. Mutaxassislik fan 
larnio‘qitish metodikasi fani magistrlarni mutaxassislikni qiziqib o‘rganishlarida 
texnologiya ta’limi yunalishi buyicha o‘qitilishi kerak bo‘lgan barcha mutaxassis 
lik fanlarini o‘qitish, ular buyicha dars berish metodlari va ularni mahorat bilan 
qo‘llay olish alohida ahamiyatga ega. Mazkur fan ana shu maqsadga qaratilgan 
bo‘lib, fanning predmeti, dars o‘tish metodlari, ularga turli jihatdan yondashish, 
didaktika va uning metodika bilan naqadar bog‘liqligi, o‘qituvchining o‘quv jara 
yonini tashkil etishdagi rolinio‘rganish ishlari bilan shug‘ullanadi. Jamiya taraq 
qiyotini hozirgi bosqichi rivojlanish intensivligi talablari sifat jihatdan takomil 
lashib borish jarayoniga undaydi. Fan-texnika taraqqiyotining ilg‘or natijalarini 
qo‘llash, ishlab chiqarishlarini inten sivlashtirish, yuqori samarali texnika va 
texnologiyalardan foydalanish bilan birqatorda, eng muhimi yuqori malakali 
o‘qituvchi mutaxassislar tay yorlash, bu boradagi muhim yo‘nalishlardan biri 
hisoblanadi. Kelajakda eri shishimiz lozim bo‘lgan buyuk maqsadlarga etishi 
shuchun eng avalo yuqori mala kali, zamon talabiga javob beradigan o‘qituvchi 

---

mutaxassislar tayyorlashimiz kerak. «Biz oldimizga qanday vazifa qo‘ymaylik, 
qanday muammoni echish za ruriyati tug‘ilmasin, gap oxir-oqibat bari bir kadr 
larga borib taqalavera di. Mubolag‘asiz aytish mumkinki, bizning kelajagimiz, 
mamlakatimiz kela jagi o‘rnimizga kim kelishiga yoki boshqacharoq aytganda, 
qanday kadrlarni tayyorlashga bog‘liqdir»1. 
Rivojlanish intensivligi zaruriyati talabida bulajak texnologiya ta’limi o‘qituv 
chilarini tayyorlash jarayonida o‘qitiladigan mutaxassislik fanlarini mazmun ham 
yangi ilg‘or texnologiyalar mohiyatiga kura qushimchalar asosida o‘zgarib boradi. 
Bilimdon mutaxassis kadrlarni tayyorlash, inson salohiyatini yuzaga chiqarish esa 
har jihatdan ustozlarga, ularning bilimdonlik bilan o‘qitish jarayonini tashkil qilishi 
va dars berishiga bog‘liq. SHuning uchun ham o‘quv jarayonini tashkil etish, tala 
balarning chuqur bilim olishiga yordam beruvchi o‘quv uslublarini qo‘llashga 
alohida e’tibor qaratilmoqda. 
Hozirgi davrda o‘quv jarayonini tashkil etish o‘qituvchidan faqat chuqur 
bilimgina emas, balki pedagogik mahoratga ega bo‘lishlarini, dars berishning turli 
metodlarini bilishni hamda o‘zustida tinmay ishlashni talab qiladi.
Farzandlarimizning yoshlikdan fahmli fikrlay bilishi uchun, mamlakatimizda o‘rta 
maktabdan boshlab ijodiy bilim asoslarini o‘rganishga kirishildi. 
Oliy o‘quv yurtining ayniqsa, texnologiya ta’limi yo‘nalishdagilari esa mutaxas 
sislik buyicha fikrlashnigina emas, keng doiradagi mutaxassislik muammolarni 
aniqlash, tahlil qilish, mutaxassislik buyicha rivojlanish tendensiyalariga baho 
berish, bu o‘zgarishlar kelajakda qanday natijaga olib kelishi mumkinligini his qila 
bilishi, ko‘z o‘ngiga keltira bilishni o‘rganishi zarur. Buning uchun esa 
mutaxassislik fanlarni chuqur bilish talab qilinadi. Murakkab ta’lim muloqot 
jarayonini aks ettiruvchi bu fanlarni o‘rganish uchun to‘g‘ri metod tanlash muhim 
ahamiyatga ega. Dars o‘tishda to‘g‘ri metod tanlanmasa, nazariy jihatdan 
o‘qituvchining bilimi yuqori bo‘lishidan qat’iy nazar, kutilgan natijani bermaydi. 
O‘qituvchining bilimi pedagogik mahorat bilan qo‘shilgandagina o‘quv jarayonini 
samarali tashkil etish mumkin. Buning uchun o‘quv jarayonini tashkil 
etishningturlimetodlarivaularniqo‘llashnibilishkerak. Mutaxassislik fanlarni 
o‘qitish metodikasi aynan ana shu maqsadga qaratilgan. U mutaxassislik fanlarni 
o‘rganish metodlari va uni dars jarayonida qo‘llash yo‘llarini o‘rgatishga xizmat 
qiladi.