A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika

P12(k
1
, k
2
, k
3
, k
4
, k
5
, k
6
, k
7
, k
8
, k
9
, k
10
, k
11
, k
12
) =  
=(k
9
, k
6
, k
8
, k
12
, k
4
, k
1
, k
10
, k
3
, k
11
, k
7
, k
2
, k
5
). 
 
 
2.3-rasm. Kalitlarni hisoblab chiqish. 
 
Shuningdek, R12 o’rin almashtirishni 8-jadvalda ko’rsatilganidek shaklda aks ettirish mumkin. 

---

178 
 
8-
jadval
 
O’rin
 
almashtirish
 
jadvali
 
P12 
9 
6 
8 
12 
4 
1 
10 
3 
11 
7 
2 
5 
 
Ushbu jadvaldagi raqamlar kalit bitlarining joylashgan o’rnini bildiradi. Shundan keyin alohida 
dastlabki oltita bit uchun va alohida ikkinchi oltita bit uchun ko’pincha aylantirish deb ataladigan chapga 
1ta siklik siljish (LS-1) bajariladi. 
So’ngra 9-jadvaldan foydalangan holda 10 ta bit tanlab olinadi va R10 almashtirishi qo’llaniladi. 
9-jadval 
O’rin almashtirish jadvali 
R10 
4 
9 
2 
6 
3 
10 
5 
8 
1 
7 
Natijasida qismiy kalit K
1
 olinadi. 
Endi LS-1 funksiyani qo’llash natijasida olingan ikkita 6 bitli satrga qaytish va bu sartlardan har 
biri bilan ikki pozisiya chapga (LS-2) siklik siljishni bajarish lozim. Nihoyat, olingan natijaga R10 joy 
almashtirishni qo’llab, K
2
 qismiy kalit olamiz. Bu jarayonlarni ya’na davom ettirib, bir nechta qismkalit 
hosil qilish mumkin. 
Funksiya-o’zgartirgich 
F(R
i-1
,K
i
) funksiyasi faqat oltita chap bitni o’zgartiradi. Shu sababli shifrlash algoritmining 
keyingi amali SW funksiyadan foydalanish bo’lib, u F(R
i-1
,K
i
) funksiyadan keyingi foydalanishda u 
boshqa bitlar oltiligi bilan ishlashi uchun birinchi va oxirgi 6 bitlar ketma-ketligini o’rnini 
almashtiradi. F(R
i-1
,K
i
) funksiyani ikkinchi chaqirishda (foydalanishda) Ye/R, S1, S2, S3  va R6 xuddi 
birinchi foydalanishdagi kabi, ya’ni o’zgarmay qolaveradi, biroq K
1
 kalit o’rniga K
2
 kalit 
foydalaniladi.