A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika

3-AMALIY MASHG’ULOT Mavzu: Simmetrik o’rin almashtirish algoritmlari yordamida 
shifrlash 
Kirish. Axborotlarni qayta ishlash jarayonlarini avtomatlashtirish vositalari, usullari va 
formalari murakkablashuvi hamda rivojlanishi bo’yicha ularni axborot texnologiyalarida ularni 
qo’llanilish xavfsizlik darajasidan oshib bormoqda. 
Ishdan maqsad: Simmetrik kriptotizimni asosiy usullarini o’rganish va tadqiq etish. 
Kerakli jixozlar: Kompyuter, dasturlar( Java, C++, S#, ixtiyoriy), printer, daftar, A4 formatdagi oq 
qog’oz. 
Qisqacha nazariy ma’lumot: 
Kriptografiya - axborotni qayta akslantirishning matematik usullarini izlaydi va tadqiq qiladi. 
Kalit- matnni shifrlash va shifrini ochish uchun kerakli axborot. 
Kriptoanaliz - kalitni bilmasdan shifrlangan matnni ochish imkoniyatlarini o’rganadi. 
Kodlashtirish  -  esa  axborotni  ikkilik  sanoq  sistemasidagi  “0”  va  “1”  lardan  iborat  raqamli 
ko’rinishidir.Agar axborotni shifrlash va uni qayta tiklash uchun bir xil kalitdan foydalanilsa bunday 
shifrlash usuli simmetrik shifrlash usuli deyiladi.  
Kriptotizimlar simmetrik va ochiq kalitli tizimlarga bo’linadi.