A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

Global muommolar-(fransuzcha global-umumiy, lot. globus-er shari)-bitta davlat yoki mintaqaninggina emas, balki butun er yuzi va insoniyat hayoti va kelajagiga dahldor umumbashariy muommolar. Er yuzida tinchlikni saqlash, yadro (atom) urushining oldini olish, atrof muhitni muhofaza qilish, er iqlimi isishining oldini olish, yoqilg‘i-energetikaning yangi turlarini yaratish, ozon qatlamini muhofaza qilish, xalqaro terrorizmning oldini olish kabi muommolar hozirgi paytdagi eng dolzarb global muommolar hisoblanadi.
Davlatlararo tuzilmalar-davlatlararo doimiy va vaqtincha faoliyat ko‘rsatuvchi, davlatlararo shartnomalar asosida tashkil etiluvchi ittifoqlar. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 17-moddasiga ko‘ra, O‘zbekiston ittifoqlar tuzishi, hamdo‘stlik va boshqa davlatlararo tuzilmalarga kirishi mumkin, lekin bu davlatning, xalqning oliy manfaatlariga, uning forovonligi va xavfsizligiga qarshi bo‘lmasligi shart.
Mustaqillik yillarida O‘zbekiston 500 dan ortiq ikki tomonlama va ko‘ptomonlama shartnomalar, bitimlar tuzdi, 80 dan ortiq muhim xalqaro konvensiya va shartnomalarga qo‘shildi. O‘zbekiston teng huquqlar asosida jahonning barcha obro‘li va ta’siri kuchli xalqaro tashkilotlariga a’zo bo‘lgan.
EvrAzES-Evropa-Osiyo Iqtisodiy hamjamiyati, 2000 yil oktyabr oyida Belorussiya, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Rossiya va Tojikiston davlat rahbarlari imzo chekkan SHartnoma asosida tuzilgan xalqaro tashkilot. 2005 yil oktyabr oyida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.Karimov Sankt-Peterburg shahrida O‘zbekistonning EvrAzES tashkilotiga kirishi haqida kelishildi. I.Karimovning taklifi bilan EvrAzES va bungacha bo‘lgan “Markaziy Osiyo hamkorligi” tashkiloti ayni bir xil maqsad va vazifalarni oldiga qo‘yganligini ko‘zda tutib, bu ikki tashkilot birlashtirildi.
EvrAzES davlatlari rahbarlarining 2006 yil yanvarda navbatdagi sammitida O‘zbekiston Respublikasi EvrAzES a’zoligiga rasmiy ravishda qabul qilindi.
Evropa Ittifoqi-1993 yilda Evropa Hamjamiyatlari asosida yuzaga kelgan hamda xalqaro tashkilot va federativ davlat xususiyatlarini o‘zida birlashtirgan davlatlararo birlashma. 1991 yilda Maastrixtda (Niderlandiya) Evropa Hamjamiyati a’zolari bo‘lgan 12 ta davlatning davlat va hukumat rahbarlari imzolagan Evropa Ittifoqi to‘g‘risidagi shartnoma 1993 yil 1 noyabrda kuchga kirdi. SHartnoma milliy fuqarolikka qo‘shimcha ravishda EI fuqaroligini ham joriy etdi. 2007 yil 1 yanvarga kelib EI ga Bolgariya va Ruminiya davlatlari 26-27 a’zo bo‘lib kirishdi.
Evropa Ittifoqi quyidagi organlardan iborat: Evropa Kengashi, Evropa Parlamenti (Evroparlament), Evropa Ittifoqi kengashi, Evropa komissiyasi, Evropa sudi.