A qodiriy nomidag jizzax davlat pedagogika instituti biologiya va uni o

Kuchli shamol - bu tezligi 120km/s dan ortadigan, er yuziga yaqin joyda 200 km/s ni tashkil etadigan, vayron qiluvchi va ancha davom etuvchi shamol.
To'fon - bu er ustki inshoatlarini jiddiy zararlaydi, dengizdan 10-12 metr balandlikda to'lqinni yuzaga keltiradi va toglardagi qorli bo'ron va shamol, havo massasini 12 va undan yuqori ballarda (1 ball - 2,5 m/s) harakatlantiradi. Okeanda yuzaga keladigan (50 m/s) to'fon tayfun deb ataladi.
Bo'ron - bu tezligi 20 m/s dan ortiq va uzoq davom etuvchi kuchli shamol. U siklon davrida kuzatiladi va dengizda katta o'lqinlarni, quruqlikda esa vayronaliklarni keltirib chiqaradi.
Quyun - bu momoqaldiroq bulutida yuzaga keluvchi va ko'pincha er yuzasigacha diametri o'nlab va yuzlab metrga etuvchi xartum shaklida cho'ziluvchi shamol. U uzoq muddat davom etmaydi, bulut bilan birgalikda harakat qiladi.


Favqulodda epidemik, epizootik, epifitotik vaziyatlar va ularning oldini olish tadbirlari.


Epidemiologik vaziyatlar - bu odamlarda uchraydigan o'ta xavfli yuqumli kasalliklar (o'lat, vabo, sargayma isitma va boshq.), zoonos infektsiyalar (sibir yarasi, qutirish va boshq.), virusli infektsiyalar (OITS va etiologiyasi aniqlanmagan kasalliklarni) tarqalishi.
Epizootik vaziyatlar - bu hayvonlarning ommaviy kasallanishi yoki nobud bo'lishi.
Epifitotik vaziyatlar - bu o'simliklarning ommaviy nobud bo'lishi.


Epidemiyalarni oldini olish uchun turli tadbirlar rejasi tuzib chiqiladi va shu reja asosida quyidagi ishlar olib boriladi:

1. 
   Tugilgan paytidan boshlab reja asosida turli kasalliklarga qarshi taqvimiy emlanish o'tkaziladi;
   
2. 
   Kasalliklar tarqalgan vaqtida sanitar-gigienik holatlarga e'tibor berib boriladi (yuqori nafas yo'llarini yuqumli kasalliklardan himoya qiluvchi niqoblar taqish, xonalarni o'z vaqtida tozalab, shamollatib turish);
   
3. 
   Dezinfektsiya, deratizatsiya va dezinsektsiya chora - tadbirlari amalga oshiriladi.