A. Q. Q a y im o V aholi yashash joylarini

Umumiy foydalaniladigan yashil ekinzorlar maydoni,  1
 
kishiga m2 xisobida
Yashii
ekinzorlar
Juda
katta
shahar­
lar
O'rtacha
kattalik­
dagi
shaharlar­
da
Kichik
shaharlarda,
shahar
tipidagi
posyolkalar-
da
Kurort
shaharlarda
Qishloq
aholi
yashash
joylarida
B
ir
in
c
hi
 
n
a
v
b
a
td
a
M
a
’l
um
 
h
is
o
b
la
n
g
a
n
 
m
u
d
d
a
tg
a
B
ir
in
c
h
i 
n
a
v
b
a
td
a
M
a
’l
um
 
h
is
o
b
la
n
g
a
n
 
m
u
d
d
a
tg
a
B
ir
in
c
h
i 
n
a
v
b
a
td
a
M
a
’l
um
 
h
is
o
b
la
n
g
a
n
 
m
u
d
d
a
tg
a
B
ir
in
c
h
i 
n
a
v
b
a
td
a
M
a
’l
um
 
h
is
o
b
la
n
g
a
n
 
m
u
d
d
a
tg
a
B
ir
in
c
h
i 
n
a
v
b
a
td
a
M
a
’l
um
 
h
is
o
b
la
n
g
a
n
 
m
u
d
d
a
tg
a
Umum 
shahar  yoki 
posyolka 
(qishloq)
5
10
4
6
7
7
12
15
10
12
Aholi
yashaydigan
tumanlarda
7
11
5
8
16
20
b) 
aniq  boMgan  noqulay  sharoitlarga  ko‘ra  (kuchli  shamolga, 
qum va qor ko ‘chkilariga uchraydigan shaharlarda yashil o'sim liklar 
m e’yori yuqori boMishi  lozim);
v)  shahardagi  sanoat  korxonaiari  soniga  k o 'ra  (sanoat 
korxonaiari  soni  qanchalik  ko 'p   bo'lsa,  bir kishiga  to 'g 'ri  keladigan 
ekinzorlar m e’yori oshirilishi  kerak);
g)  rejalashtirish  sharoitlariga  k o 'ra  (masalan,  agar  shahar 
hududida  qurilishlar  uchun  yaroqsiz  bo'lgan  joylar  bo'lsa,  ular 
yashil  ekinzorlarni  barpo  etish  uchun  ajratiladi  va  bunda  yashil 
ekinzorlar m e’yori oshadi).
0 ‘zbekiston 
qator 
shaharlarida 
umum 
foydalaniladigan 
ekinzorlarni  o'rganish  va  ularni  rivojlantirish  istiqbollarini  aniqlash
natijasida  joriy  va  1990-2000  yy.  muddatga  bo'lgan  umum 
foydalaniladigan  ekinzorlaming  hisoblangan  m e’yorlari  tadqiq 
etilgan  (Uz  NIShP  1977-1978  gg.  iimiy  hisobotlardan).  Ushbu 
tadqiqotlar 5-jadvalda keltirilgan.
Shunday  qilib,  0 ‘zbekiston  shaharlarida  istiqbolda  yashil 
ekinzorlar  m e’yori  25,7  n r   atrofida  rejalashtiriigan,  SNiP  da 
ko'rsatilgan (21  m2) ko'rsatgichdan yuqori.
5-jadval
0 ‘zbekiston shaharlarida  umumfoydalaniladigan yashil
 
ekinzorlar m e’yori bir kishiga  m2  hisobida.
Shahar nomi
Tadqiq etilgan 
davrda
Hisoblash davriga 
1990-2000 yy.
Termiz
6,9
26,6
Qarshi
2,3
21,6
Buxoro
6,1
22,2
Samarqand
3,7
19.4
Namangan
3,5
21,6
Andijon
2,5
30,0
Farg'ona
2.2.
31,7
Urganch
5,0
24,0
Xiva
5,0
30.0
Nukus
5,7
30,6
«Tosh  ZNIM EP»  m a’iumotlariga  asosan,  umum  foyda­
laniladigan  yashil  ekinzorlar  m e’yori  yashil  sharoitlarda  quyida- 
gicha  tavsiya  etilgan:  yirik  shaharlarda  -17-19  m2;  o'rtacha 
kattalikdagi  shaharlarda  -14-16  m2  va  kichik  shaharlarda  - i  1-15,3 
m2;  cheklangan  va  noqulay  sharoitlarda  13-15m‘  m e’yorlaridan  4-6 
m 2  ga  qadar  pasayadi;  shu  jum ladan  istirohat  bog'lari  4-5  m 2, 
skverlar  va  hiyobonlar 2-3  m2;  ko'chalar 4-5  m ',  mikrorayonlaming 
aholi  yashash  hududlari  -12-14  m2  katta  shaharlardagi  cheklangan 
tartibda  foydalanishga  moMjallangan  ekinzorlar  m e’yori  35-40  m2; 
jam i -5 0 -6 0  m2.

---

1.  Daraxtzorlarni m e’yorlash deganda nimani tushunasiz?
2.  Foydalanish  cheklangan  va  maxsus  foydalanishdagi  daraxt- 
zorlar nima uchun m e’yorlashtirilmaydi?
3.  Umum  foydalaniladigan  ekinzorlar  qanday  guruhlarga 
ajratiladi?
4.  0 ‘zbekiston  shaharlarida  umumfoydalaniladigan  yashil 
ekinzorlar m e’yori  qancha?
VI BOB.  AHOLI YASHASH JOYLARINI ALOHIDA