А. Пирматов, С. Л. Матисмаилов, Қ.Ғ

Урчуқларнинг тебраниши. 
Рогулкалар яхши ўрнатилган ва 
мувозанатда бўлса, улар унчалик тебранмасдан нормал ишлайди. 
Аммо мувозанати бузилса, катта тебраниш ҳосил б ўлиб, машина 
нотинч ишлайди ва пиликлар узилади. Ғалтакли каретка энг юқориги 
ва пастки ҳолатларда бўлганда бу ҳодиса кескин кучаяди, чунки бунда 
рогулканинг тебранувчи юқори қисмининг узунлиги максимум 
қийматга, критик тезликнинг қиймати эса минимумга етади. Шу 
сабабли тебранишни камайтириш учун рогулкалар махсус маркали 
пўлатдан ясалиб, мустаҳкамлиги оширилган бўлиши керак. Бундан 
ташқари, пилик машиналари ҳолатини доимо текшириб, рогулкаларни 
ўз 
вақтида 
мойлаб 
туриш, 
таъмирлаш 
вақтида 
рогулкалар 
мувозанатини текшириб туриш лозим. 
 

---

197 
Пилик тайерлаш техникасининг ривожланиши 
Маълумки, йўғон ва ўртача йўғонликдаги пилик олиш учун бир 
ўтимли ва баъзан жуда ингичка пилик олиш учун икки ўтимли 
пиликлаш машиналари ишлатилади. 
Аммо, маълумки, маҳсулот машиналардан қанча кўп марта ўтса, у 
шунча нотекис чиқади. Шунинг учун пиликлаш машиналарининг 
ўтимини камайтириш муҳим масала ҳисобланади. Тажрибалар шуни 
кўрсатяптики, йигириш 
технологияси тараққиѐтининг 
ҳозирги 
босқичида бутунлай пилик машиналарининг иштирокисиз сифатли 
пилик ва ип олиш мумкин эмас.
Пилик машиналарини такомиллаштириш учун қуйидагилар зарур: 
1.
Серунум машиналар ишлаб чиқариш. 
2.
Чўзиш асбобининг қувватини ошириш (аммо чўзиш асбобини 
мураккаблаштириш ҳисобига эмас). 
3.
Ҳамма янги машиналарда пилик узилганда мичкани тутиб қолувчи 
ва момиқ тозаловчи мосламалар қўллаш. 
4.
Машинани катта паковка билан таъминлаш ва машинадан катта 
паковкали (3—3,5 кг массали) пилик ўралган ғалтаклар олиш. 
5.
Пилик узилганда уни автоматик улайдиган мосламалар яратиш.
6.
Урчуқларнинг тезлигини ошириш. 
7.
Пиликлаш 
машинасидаги 
мураккаб 
механизмларни 
оддий 
механизмлар билан алмаштириш. 
8.
Шовқинсиз ишлайдиган машиналар ишлаб чиқариш.