A. P. R im k ev ic h

1 1 0 7 .  F ilm o sk o p   b ila n   e k ra n g a c h a   b o ‘lg an   m aso fa n i 
q isq artirish d a  tasvir  y o rq in lig ic h a  qolishi  u c h u n   o b yekt  bilan 
d iafilm   p ly o n k asi  o ra sid a g i  m a so fa n i  q a n d a y   o ‘z g a rtirish  
kerak?  B unda  tasv irn in g   oM cham lari  va  yoritilganligi  q an d a y  
o ‘zg a ra d i?
1108.  E kranda bolalar film oskopi y ordam ida kad m in g aniq 
tasviri  hosil  q ilindi.  A gar obyek tiv n in g   yuqorigi  y arm in i  q o ‘l 
b ila n   y o p sa k ,  ta sv ir  q a n d a y   o ‘zg a ra d i?   Iloji  b o i s a ,   b u n i 
tajrib ad a  tek sh irib   k o ‘ring.
1109.  F o to a p p a ra t  o b yek tivinin g  fokus  m asofasi  5  sm . 
B u y u m n in g   h a q iq iy   ( n a tu r a l)   k a tta lig in in g   1/9   q ism ic h a  
keladigan  su ra tin i  olish  u c h u n   b u y u m n i  ob y ek tiv d an   q an d a y  
m asofaga jo y lash tirish   lozim ?
1110.  2 4 x   36  m m   o ‘lch am d ag i  su rat  o lish   m u m k in   b o ‘l- 
gan  fo to a p p a ra t  y o rd a m id a   M oskva  u n iv ersiteti  b in o sin in g  
fotosurati o linm oqda.  B inoning balandligi  210  m etr.  Plyonkaga 
b u tu n   b in o   (b a la n d lig i  b o ‘y ic h a )  sig ‘ishi  u c h u n   ra sm g a 
o lay o tg an   kishi  e n g   k am id a  q an d a y   m aso fad a  tu rish i  lozim ? 
•A pparat  obyektivining  fokus  m asofasi  5  sm .
111 1.  5  m /s   te z lik d a   h a ra k a tla n a y o tg a n   v e lo sip e d c h i 
obyektivining  fokus  m asofasi 
1 0
  sm   ga  te n g   b o ‘lgan  fo to ap - 
p a ra td a   suratga  o lin m o q d a .  S u ratd a  tasv irn in g   yoyilganligi 
0 , 1
  m m   d a n   o sh m a slig i  u c h u n   ru x s a t  e tilg a n   e n g   k a tta  
ekspozitsiya  vaq tin i  an iq lan g .  A p p a ra td a n   v elo sip ed c h ig a ch a 
b o ‘lgan  m asofa  5  m.  F o to su ratg a olish pay tid a a p p a ra t o b y ek ­
tivining  o p tik   o ‘qi  v elo sip ed c h in in g   h a ra k a t  trayektoriyasiga 
p erp en d ik u lar.
154

---

1112.  B uyum   d {  m aso fa d an   tu rib   fo to su ra tg a  o lin g an d a 
u n in g  p lyonkadagi tasv irin in g  balandligi  h v  d 2  m asofada  turib 
o lin g an d a esa h 2 boMdi.  O byektivning o p tik   ku ch in i toping.
1113.  0 ‘rto g ‘ing izd an  nigo hini  yaxshi  y o ritilgan   yo ru g
1 
b u y u m d a n ,  q o ra ro q ,  k u ch sizro q   y o ritilg an   b u y u m g a  q a ra - 
tish in i  iltim o s  qiling.  B unda  u n in g   k o ‘z  qorachigN ning  d ia ­
m etri  q an d a y   o ‘zgarishini  kuzating.  H o d isan i  tu sh u n tirin g .
1114.  N o rm a l  k o ‘rish qo biliyatiga  ega  boMgan  kishi  yassi 
k o ‘zguda o ‘z b etining tasviriga diqqat bilan  q araganda k o ‘zguni 
q an d a y   m aso fad a  tu tib   tu rish   lozim ?
1115.  S o f h av o d a y oritilganlik o ^ a c h a  boM ganda  n orm al 
k o ‘z u c h u n  chegaraviy k o ‘rish  b urchagi  4 0" ga teng.  O q  fonda 
k o ‘rish  nuriga  p e rp e n d ik u la r jo y lash g an , d iam etri 
1 0
 sm   b o ‘l- 
gan  q o ra  d o ira  q a n d a y   m aso fad a  k o ‘rin m ay  qoladi?
1116. 
0
‘q itu v ch i  sto lid a n  
8
  m   m aso fad a  oxirgi  p a rta d a  
o ‘tirg an   o ‘q u v ch i  o ‘lchov  asbobi  boM inm alarini  b ir-b irid a n  
keskin  farq  q ilib  k o brishi  u c h u n   bu  boM inm alar  b ir-b irig a 
q an c h alik  yaqin b o ‘lishi  m u m k in ?  C hegaraviy ko‘rish burchagi 
2'  ga  te n g   d eb   hisoblang.