A n V a r c h o r iy e V

ida sod ir b o'layotgan voqealarga befarq qaray o lm a y d i1.
Y assaviyn in g fikriga m u vofiq , b utun tirik m avjudot to'rtta
kichik unsurlardan: suv, havo, o lov va tuproqdan tashkil to p ­
gan. In sond agi barcha ijobiy fazilatlar va salbiy qiliqlar, odatlar
h am o 'sh a to'rtta unsur b ilan b o g 'liq b o'lad i. O lov va h avoda
d o 'zaxiy q iliqlar m avjud b o 'lsa , suv va tuproqda ja n n a tiy fa ­
zilatlar m ujassam bo'lad i. X ususan, in son d agi m a n m an lik , kibr-
lanish kabi q iliq la m in g sh akllan ish ida d o 'za x iy o lo v n in g ta ’siri
bor. O lo v in so n n i o 'z ishqida kuydirib, H aqdan uzoq lash tirad i.
O xir-oq ib atd a bu «ishq» kibrlilikka o lib keladi. O dam lardagi
yen giltak lik lar h avo bilan bog'liq . Suv va tuproq o 'z id a e z g u -
likn i birlashtiradi. X uddi sh u n in g u ch u n h am , inson d agi en g
yaxsh i fazilatlar suv va tuproq b ilan aloq ad or b o 'la d i.
A h m ad Yassaviy ta s a w u f g'oyalarini om m aga yoyish m aqsa­
d ida adabiyotning hikm at janridan ustalik bilan foydalandi. X uddi
shu janrda yozilgan s h e ’riy asarlari asosida hik m atli so 'zlar
to 'p la m in i yaratadi. U n in g hikm atli so'zlari odam lar orasida tez
tarqaladi va katta o b r o '-e ’tibor olib keladi. Turkiy tild a yozilgan
Ahmad Yassaviy.
H ikm atlar. Toshkent, 1991, 79— 82, 90— 92-betlar.

---

hikmatlar islom diniga kiigan m ahalliy xalq uchun Qur’on i Karim,
H adisi S harif m azm unini tushunib olishga katta yordam beradi.
A h m ad Y assaviy hikm atlar t o ‘p la m id a « o'lm asd an burun
o'lish» g'oyasini olg'a suradi. Ushbu tezis asosida insonning dunyo
lazzatlaridan v oz k ech ish i, y a ’ni o 'zlig id a n v o z k ech ib , o 'z in i