A muxitdinov, O. K. Qosimov

T „.M r -v;
2mg-c
bu yerda: 
мг -
g‘ ildirakka tushayotgan massa, [kg] 
m s 
-
barabanning massasi, [kg]
с - baraban materialining solishtirma issiqlik sig‘ imi, S=500
Dj/kgk
va 
-
avtomobil tezligi ( r raav =30 km/s)
Barabanning qizishi 20°C dan oshmasligi kerak.
XII.4. Tormoz yuritmasi
Tormoz yuritmasi tormoz mexanizmini boshqarish uchun xizmat 
qiladi, ya’ni tormoz pedaliga ta’ sir etayotgan xaydovchining kuchini 
oshirib, tormoz mexanizmariga yetkazishni ta’minlab beradi. Tormoz 
yuritmasi mexanik, gidravlik, pnevmatik, elektrik va aralash kabi 
turlarga bo‘ linadi.
153

---

Barcha tormoz yuritmalari o ‘zlarining afzallik va kamchiliklariga 
ega, shuning uchun har xil transport vositalarida turli tormoz tizimlari 
ishlatiladi.
Tormoz yuritmasiga quyidagi talablar qo‘yiladi:
- tormoz mexanizmlarini oson, tez va bir vaqtda ishga tushishini 
ta’minlab berishi kerak;
- avtomobil o‘ qlariga ta’ sir etayotgan vertikal kuchlarga proporsio- 
nal (mos) ravishda yuritma kuchini tormoz mexanizmlariga taqsimlab 
berishi kerak;
- foydali ish koeffisiyenti yuqori bo‘ lishi kerak;
- kerakli uzatmalar sonini hosil qilishi kerak;
-agar tormoz yuritmasi tarkibida kuchaytirgich bo‘ lsa, tonnoz 
pedalidagi kuch bilan tormoz mexanizmiga ta’ sir etayotgan kuch 
orasidagi mutanosiblikni ta’ minlab berishi kerak;
-yuqori ishonchlilikkaega bo‘ lishi kerak;
- g‘ ildiraklarning blokirovkalanishiga yo‘ l qo‘ymaslik kerak.
XII.4.1. Torm oz yuritmasini loyihalash
Tormoz yuritmasini loyihalash uchun shu tormoz yuritmasini 
o ‘matilishi mo‘ ljallanayotgan avtomobil turi, avtomobilning texnik 
xarakteristikasi, avtomobilning ekspluatatsiya sharoiti kabi ma’ lumotlar 
ma’ lum bo‘ lishi kerak. Shu ma’ lumotlar asosida loyiha uchun texnik 
topshiriq ishlab chiqiladi. 
Texnik topshiriq tarkibidagi asosiy 
parametrlar 1-jadvalga kiritiladi.