A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a

issiqsevar bo‘lib, qurg‘oqchilikka chidamli, qulay sharoitda, suv
to‘xtamaydigan drenajli qumoq tuproqli yerlarda yaxshi o ‘sadi. Bu
turkumning 4 ta turi bo‘lib, ular 0 ‘rta yer dengizining atrofidagi
mamlakatlarda va Himolay tog‘ining g ‘arbida keng tarqalgan.
Atlas kedri (Cedrus atlantica M anetti.) bo‘yi 40 m, diametri 2,5
m ga yetadigan yirik daraxt. Shox-shabbasi mokisimon, pastki qismi
kengroq, shoxlari har tomonga qarab o ‘sadi. Ular qisman tukli, nina
barglari 2,0-4,9 sm qattiq dag‘al, 4 qirrali yashil-zangori yoki kumush
rangda, yo bo‘lmasa yashil. Qubbasi tuxum yoki silindrsimon b o ‘lib,
bo‘yi 7 sm, eni 4 sm gacha. Atlas kedri Jazoir va Marokkodagi to g ‘larda
dengiz sathidan 1400-2000 m balandliklarida o ‘sadi. Kavkaz va Qrim
togMarida madaniy holda o ‘sadi. Urug‘i 12 mm, keng, qanotchali. Bir
kilogrammda 
1200 dona urug‘ 
bor. 
Urug‘idan ko‘payadi. 
Yer
tanlamaydi. Havoning ifloslanishiga chidamli. Bu kedming qator yoki
to‘da-to‘da qilib, yo bo‘lmasa madaniy o ‘rmonlar sifatida respubli-
kamizning janubiy hududlariga ekish maqsadga muvofiq.
Livan kedri (Cedrus libani Laws.) b o ‘yi 40 m ga yetadigan, yoyiq
shox-shabbali, katta yoshida soyabon shakliga kiradigan daraxt.
Novdalari zich joylashgan, kalta tukli. Ninabarglari to‘q yashil yoki
zangori rangda, qattiq, dag‘al. Qubbalari yirik, bo‘yi 10 sm eni 6 sm
jigarrangda. Bu tur Kichik Osiyoning to g ‘li hududlarida dengiz sathidan
1000-2800 m balandliklarda o ‘sadi. Urug‘i qanotchali, smolali. 9000
dona urug‘ini vazni 1 kg keladi. Livan kedri urug‘idan ko'payadi. Bu
kedr boshqa turlardan farqli sovuqqa, qurg‘oqchilikka, tutun va gazlarga
chidamli, yorug‘sevar bo‘ladi. Bu turning ustunsimon egilib o ‘suvchi,