А д а б и й портрет абдуғафур расулов озод шарафиддинов

бўлади. Асқад Мухторнинг «Чинор» романи 
ҳақида жуда кўп фикрлар айтилди, баҳслар 
бўлди. О. Шарафиддиновнинг «Чинор»га муно- 
сабати бундоқ: «Аммо ҳамма гап шундаки, 
«Чинор»га традицион нуқтаи назардан ёндо- 
шиб бўлмайди, чунки бу асар жанр эътибори 
билан ҳам, услубига, ғоявий-бадиий хусусият- 
ларига кўра ҳам адабнётимизда янги ҳодиса- 
дир. Тасвирий санъатда мозаика деган гап 
бор, рассом турли-туман шиша парчаларини 
ёки рангдор тошларни бир-бирига 
мослаб 
шундай жойлаштирадики, охир-пировардида 
яхлит бир сурат пайдо бўлади. А. Мухтор 
«Чинор»да рассомликдаги ана шу мозаика 
приёмидан муваффақиятли фойдаланганга ўх- 
шайди. Дарҳақиқат, ҳаётнинг ўзи мозаикага 
ўхшаб кетади: у бениҳоя хилма-хил, қарама- 
қарши қирралари ички яхлитликдан маҳрум, 
муайян қонуниятга бўйсунмайдиган тасодиф- 
лар йиғиндисидай кўринади. Фақат ҳаётни 
синчиклаб ўргангандагина, ўша 
хилма-хил
120
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ҳодисалар ва қарама-қарши қирраларнинг 
моҳиятига 
киргандагина 
ҳаётни 
бошқариб 
турувчи, тараққнётга муайян йўналнш бағиш- 
ловчи қонуниятларни аниқлаш мумкин».
Асқад Мухтор ҳақидаги портрет-мақола 
етук, назарий жиҳатдан мукаммал. Лекин 
бизнингча, танқидчи А. Мухтор портретини 
яратишда санъаткор моҳнятини белгиловчи 
ҳужайралардан, тўқималардан келнб чиқма- 
ётгандай туюлади. Ғ. Ғулом, А. Қаҳҳор пор- 
третларини яратишда танқидчи индивидуал 
қиёфадан умумий хулосалар томон боради. 
А . Мухтор портретинн яратишда катта наза-