A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V

P e r ife r ik n e v r o p a t i y a la r
OIV infeksiyasiga chalingan bemorlarning 1/3 qismida asab 
tizimining u yoki bu darajadagi zararlanishining klinik va sub-
142
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

klinik alomatlari kuzatiladi, bular virusning bevosita ta'siri ostida 
yoki boshqa sabablardan kelib chiqishi mumkin. Periferik nevropa- 
tiyalar OIV infeksiyasining har qanday bosqichida kasallikning 
asorati sifatida kuzatilishi mumkin. Bular yelkaning pleksopatiya- 
si, bosh miva nervlarining yoki periferik nervlarning mononevri- 
ti hamda o'tkir demielinizatsiyalovchi polinevropatiya kabilardir. 
Bu keltirilgan asab tizimining zararlanishining barcha shakllari 
yaxshi sifatli kechadi va o'z-o'zidan spontan ravishda tuzalish bi­
lan yakunlanadi. Aksonopatiya alomatlarini o 'z ichiga olgan sim- 
metrik distal, sensor buzilishlar ustuvor bo'lgan polinevropatiya 
ham OIV infeksiyasining kechki bosqichlarida kuzatiladigan nev- 
rologik sindromlardan hisoblanadi. Bu nevropatiyaning xarakterli 
belgisi. paresteziya ko'rinishidagi subyektiv sezgilarning buzilishi. 
harakatlanishning buzilishidan ancha avval keladi. Ayrim bemorlar 
oyog'idagi kuchli achishish (og'riq) hisobiga umuman yurishdan 
bosh toitadilar. Elektrofiziologik tekshiruvda birlamchi aksonal 
o'zgarishlar aniqlanadi. patomorfologik esa mielinizatsiyalangan 
qalinlashgan tolalarda o'zgarishlar kuzatiladi. OIV infeksiyasi­
ning kechki bosqichlarida tezda progressiyalovchi poliradikulopa- 
tiya rivojlanadi. bu biroz bilinuvchi pastki paraplegiya, orqa miya 
suyuqligida oqsilning keskin ortishi.taz a ’zolarining funksivasi 
buzilishi kuzatiladi. Patomorfologik tekshiruvlarda spinal gangli- 
yalarning yallig'lanishi va nekrozi aniqlanadi.
OITS davrida esa bemorlarda. asosan. vegetativ polinevropatiya 
kuzatiladi. bu kuchli ortostatik arterial gipotenziyaga va kollaps- 
larga olib kelishi mumkin. OIV infeksiyasiga bilvosita aloqasi bor 
periferik nevropatiyalarga autoimmun genezli demielinizatsiyalov­
chi nevropatiya. opportunistik infeksiyalar. dori moddalari va lim- 
fomalar bilan b o g iiq nevropatiyalar kiradi.