A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V

m o r la r n i te k sh irish a lg o r itm i.
I. Agar bemorda diareya aniqlansa. axlat (najos) qaytadan qu­
yidagi tekshiruvlarga olinadi:
1) tifo-paratifozga. dizguruhga. zamburug'larga, kampilobakte- 
riozga, iersinozga ekmaga olinadi:
2) glistlar tuxumiga va bir hujayrali oddiy parazitlarga tekshi­
riladi (bakterioskopik);
3) kriptosporidioz. izosporoz va boshqalarga tekshirish uchun 
fekaldan surtma (mazok) tayyorlanib. Sils-Nilsen (yoki Kester. 
yoki Romanovskiy-Gimza) usulida bo'yaladi va ko'riladi;
4) klostridiy toksiniga test q o '\ iladi:
5) r o t a v i r u s l a r n i a n i q l a s h u c h u n I F A u s u l i d a t e k s h i r i l a d i .
II. Agar bemorda ichakdan qon ketishi yoki tenezm kuzatilsa. 
yoki bir vaqtning o'zida ikkalasi kuzatilsa. rektoromanoskopiva 
yoki fibrokoloskopiya qilinadi va ichak shilliq qavatidan biopsiva 
(yoki qirindi) olinadi;
1) Ichak ichidagi mahsulotdan (saqlamadan) quyidagilarga tek­
shiriladi:
- shigellalarga (ekma):
- kampilobakteriyalarga (ekma):
- s i l mikobakteriyalariga (ekma):
- atipik mikobakteriozga (ekma):
- gonokoklarga (surtma tayyorlab. bakterioskopik):
2) Bioptat yoki qirindi quyidagilarga tekshiriladi:
- SMV (sitologik yoki gistologik tekshiruv. MFA):
- VPG (MFA):
- o'smalarga (gistologik tekshiruv).
III. Agar bemorda ingichka ichak tipidagi diareya kuzatilsa va 
tana vazni pasaysa, fibrogastroduodenoeyunoskopiva o'tkaziladi 
va shilliq qavatidan biopsiva olinadi.
132
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

1) ingichka ichakdagi mahsulotlardan aspiratsiya qilinadi va 
oddiy (bir hujavrali) parazitlarga. glistlarga tekshiriladi, tifo-para- 
tifoz guruhga va zam burugiarga ekma qilinadi;
2) bioptatlar quyidagilarga tekshiriladi:
- SMV:
- o'smalar.
OIV infeksiyasiga chalingan bemorlarda og'iz shilliq parda­
sining zararlanishi kasallikning eng birinchi simptomlaridan hi­
soblanadi. xi 1 ma-xi 11 igi bilan ajralib turadi. O g'iz shilliq pardasida 
psevdomembranoz kandidoz yoki tukli leykoplakiya kuzatilsa, bu 
kasallikning sof OITSga o'tganligidan darak beradi. Immun tan- 
qisligi holatining birinchi alomatlari og'izda paydo bo'lishi tushu- 
narli: immunitetning pasayishi shartli patogen infeksiyalarning avj 
olishiga olib keladi. bu infeksiyalarning eng joy lashgan sohasi esa 
og'izdir.