A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V

V ir u s z a lv o r i (v ir u s n a y a n a g r u z k a ). 
Bu OIV infeksiyasiga 
chalingan bemorlarda virusning RNKsini sirkulatsiya qilayotgan 
qondagi miqdorini PZR yordamida bevosita aniqlashdir. Bu mar­
ker kasallikning kuchayib borayotganini (progresslab borayotgani- 
ni) va antiretrovirus terapivaning samaradorligini aniqlashda eng 
katta ahamiyatga ega. Virus zalvorining 5 ta sinfi tasdiqlangan: 
1 ml qonda 500 tadan kam; 501-3000: 3001-10000; 10000-30000: 
30000 dan ko'p. Virus zalvorining darajasi prognostik ahamiyatga 
ega. virusga qarshi preparatlarning ta'sirini miqdoriy oMchash. vi- 
ruslar replikatsiyasini kinetikasini baholash imkonini beradi. Hozir­
gi kunda dunyoda virus zalvorini aniqlash uchun 3 ta kommersiya 
jamlamasidan (nabordan) fovdalaniladi. Bular:AMPLIKOR HIV-1 
(Roch-Mol. -Sistems). 6 soatda 10 ta qon namunasini tekshirish 
imkonini beradi, eng kam sezuvchanligi (porogi) 1 ml qonda 200 ta 
virusni aniqlay oladi: NASBA H IV-1 RNA QT (Organon-Teknika). 
5 soatda 10 ta qon namunasini tekshirish imkonini beradi. eng kam 
sezuvchanligi (porogi) 1 ml qonda 4000 ta virusni aniqlay oladi: 
QUANT1PLEX HIV-1 RNA (Chiron Corporation) 1.5 kunda 42 ta 
qon namunasini tekshirish imkonini beradi. eng kam sezuvchanligi 
(porogi) 1 ml qonda 10000 ta virusni aniqlay oladi.
O l V n i in v itro o ‘stirib olish. 
Birinchi marotaba R. Gallo labo- 
ratoriyasida 1983- yili o'stirib olingan edi. OlVni o'stirib olishning 
asosiy bosqichlari quv idagicha:
167
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

- periferik qonning mononuklear hujavralarini ajratib olib. in 
vitro usulida fitogemagglutinin (FGA) raitogeni bilan o'stirish:
- OIV infeksiyasiga chalingan patsiyentning mononuklear hu- 
jayrasini ajratib olish:
- donorning stimulatsiya qilingan (FGA mitogeni bilan) hu- 
javralarini patsiyent hujayralari bilan T-limfotsitlarni o'stiruvchi 
omil bo'lmish interleykin-2 bilan birgalikda o'stirish;
- 3 -4 hafta davomida doimo kontrol qilib turish va donor hu- 
jayralarini qo'shib turish usuli bilan o'stirib borish.
Virusni indikatsiva qilish uchun hujayralar kulturasini doi­
mo mikroskop (oddiy nurli va elektron) ostida ko'rib turiladi. vi- 
rus yoki sintitsiy hosil bo'lganligini aniqlash uchun; qavtalama 
transkriptazani aniqlashdan foydalanish va boshqa usullarni ham 
q o ila s h mumkin.