A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V

O g ‘iz shilliq p a r d a s in in g z a r a r la n is h i
OIV infeksiyasiga chalingan bemorlarda og'iz shilliq parda­
sining zararlanishi kasallikning eng birlamchi alomatlaridan hi- 
soblanadi va ko'p uchraydi hamda xilma-xil ko'rinishda bo'ladi. 
Avrim alomatlar. masalan. psevdomembranoz kandidoz va tukli 
leykoplakiya esa OIV infeksiyasini hech qanday shubhasiz, sof 
OITS bosqichiga o'tganlidan darak beradi. Immun tanqisligi ho- 
latining eng dastlabki alomatlarining og'iz shilliq pardasida namo- 
yon bo'lishi o'z-o'zidan tushunarli holdir: immunitetning pasayishi 
og'iz shilliq pardasidagi xima-xil shartli patogen mikrofloralami 
proliferatsiyasini chaqiradi va oqibatda har xil kasal 1 iklarni keltirib 
chiqaradi. JSST 1995- yili «Og'iz shilliq pardasida joylashgan OIV 
infeksiyasi alomatlarini tekshirish bo'yicha qo'llanma»ni e'lon qil- 
di. Bu q o ila n m a AQSHlik mutaxassislar Sandra L. Melnik, Rut 
Navyak-Raymer, Dushanka V. Kleynman. Filipp A. Svangolar to­
monidan tayyorlangan. Bu qo'llanmadan quyidagilar o'rin olgan 
(qisqartirilgan holda).
O I V in f e k siy a sig a bogMiq b o ‘lgan o g ‘iz shilliq p a r d a si z a r a r -
la n is h in in g klassifik atsiyasi.
1 -g u ru h . K o ‘p in c h a O IV in fek siy a s i bilan b og 'liq b o ‘lgan
z a r a r l a n i s h l a r :
- kandidoz;
- eritematozli:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

- giperplastik:
- psevdomembranoz (ko'p hollarda kandidozning yuqoridagi 
klinik turlari kandidozli xeylit bilan birga kelishi mumkin):
- tukli leykoplakiya;
- OIV gingvit:
- OIV nekrozlanuvchi gingvit;
- OIV periodontit:
- Kaposhi sarkomasi;
- No-Xodjkinli limfoma.
2 - g u r u h . O I V in fe k s iy a si b ilan k a m b og 'liq b o ’lgan z a r a r la -
nishlar:
- atipik yaralar;
- so'lak bezlarining kasalliklari;
- so'lak ajralishining pasayishi bilan bog'liq og'izning qurushi;
- asosiy so'lak bezlarining bir tomonlama yoki ikki tomonlama 
shishib ketishi;
- trombotsitopenik purpura;
- virusli infeksiyalar (Epshteyn-Barr virusidan boshqa);
- sitomegalovirusli infeksiya;
- papillomavirus tomonidan chaqirilgan infeksiya;
- o'tkir uchli kondilomalar;
- epiteliyning o'chog'li giperplaziyasi (oddiy so'gallar):
- o'rab oluvchi temiratki;
- suvchechak.