A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a



Download 6,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet384/420
Sana31.12.2021
Hajmi6,54 Mb.
#275149
1   ...   380   381   382   383   384   385   386   387   ...   420
Bog'liq
--Manbashunoslik.Abdumajid Madraimov

7.3.2.  «Haft  iqlim»
“ Haft iqlim” (“Yetti iqlim”) nomli geografik-biografik asarining ijodkori 
m ashhur  adabiyotshunos  olim   A m ir  A hm ad  Roziydir.  U  asli  Eronning 
Ray shahridan, badavlat va o'qim ishli xonadondan chiqqan.
A m ir  A hm ad  Roziy  o ‘z  asarini  1594-yili  tugatgan  bo'lib,  unda  VII 
asrdan  to   XVI  asr  oxirigacha  yetti  iqlim  m am lakatlari  va  shaharlarida 
istiqom at  qilgan  1560  nafar  yirik  shayx,  olim ,  yozuvchi,  shoir va  davlat 
arboblari  haqida  qisqa,  lekin  qim m atli  m a’lu m o tlar  beradi.  M uallif 
o'zigacha b o’lgan davrga tegishli  masalarni  yoritishda  “ S u v ara l-aq o lim ” 
( “ Iqlimning ko'rinishi” ),  “ Masolik ul-m am olik”  (“ M am lakatlar orasidagi 
m asofaiar”),  “Tarixi  B anokatiy”  kabi  asarlarga  tayangan,  lekin  ulardan 
tanqidiy foydalangan,  ulam i yangi  dalillar va  m a’lum otlar bilan boyitgan.
S haharlar  va  m am lakatlam i  tavsif qilganda  ulam ing  geografik  o ‘mi, 
diqqatga sazovor joyi ari, osori atiqalari, xalqi va uning hayoti,  m ashg’uloti 
va urf-odatlari, b a’zida aholisining um um iy soni, xo'jaligiga oid qim matli 
m a’lum otlar  keltiradi.  M asadan,  Chingizxon  xurujidan  aw al  Balxda  50 
m ingdan  ortiq  odam   istiqom at  qilgan,  X V -X V I  asrlarda  Toshkent 
atrofidagi  to g 'la rd a   te m ir,  firuza,  o h ak   ko n lari,  X o 'ja n d d a   firuza, 
Badaxshonda  la’l  konlari  ishlab  turgan.
“ Haft  iqlim ”da Zahiriddin  M uham m ad  Bobur va uning avlodi 
davrida 
H indiston va O 'zbekistonning ijtimoiy-siyosiy ahvoli,  Sharqiy Turkiston, 
K oshg'am ing  XVI  asr ikkinchi  yarmidagi  um um iy ahvoli  haqidagi 
zaru r 
m a’lum otlam i  uchratish  m um kin.
Asarda V II-X V I  asrlarda O 'zbekiston va Xurosonda o 'tg an  yirik 
olim  
va shoirlar haqidagi  m a’lum otlar o 'ta   m uhim dir.  Bular orasida 
“ shoirlar 
podshohi”  Rashiduddin Votvot  (1088-1 1 8 2 ),  “ O lim lar faxri” 
A bulqosim  
M ahm ud  ibn  U m ar  Zam axshariy  (1074—1144),  buxorolik  buyuk 
hadis
230


olimi  Abu  A bdulloh  M uham m ad  ibn  Ismoil  al-B uxoriy  (810—870)lar 
bor.
“ Haft  iqlim ” asarining qo'lyozm a nusxalari m um lakatim izda va xorijiy 
m a m la k atlam in g  
kutubxonalarida ko‘p,  lekin  hali to 'liq  nashr qilinm agan. 
U ndan  tarixchilar  yordam chi  m anba  sifatida  foydalanishi  m um kin.

Download 6,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   380   381   382   383   384   385   386   387   ...   420




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish