A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

9 .1 . M em uar asariar xususiyati
M emuar asariar deb, m ualliflam ing shaxsiy xotiralari asosida yozilgan
kitoblarga aytiladi. Ularda aksariyat hollarda m u allifo'zi shaxsan ko'igan,
ishtirok etgan yoki zam ondoshlaridan o'zi eshitgan voqealam i bayon
etadi. Bu asarlarda aksariyat hollarda voqea-hodisalar to'g'ri yoritiladi.
Ba’zan m uallifning shaxsiy kelib chiqishiga qarab voqealar turlicha talqin
qilinishi mumkin.
M em uar asardagi voqea-hodisalar bayonini boshqa yozm a manbalar
bilan solishtirib, so'ngra xulosa chiqarish zarur.
Bunday asarlarda ba’zi hollarda voqea-hodisalam i g'arazli bayon etish
hollari ham uchraydi.
U m um an tarixiy voqea-hodisalam i chuqur va atroflicha o'iganish
uchun m em uar asarlardan ham tanqidiy foydalanish mumkin.
9 .2 . M em uar asariar tavsifi
9 .2 .1 . «Mujmali Fasihiy*
♦ 
Mujmali Fasihiy* («Fasihiyning (tarixlar) majmuasi») XV asming
ko'zga ko'ringan tarixchilaridan Fasih A hm ad X avofiyning asaridir.
M uallifning to'liq ismi Fasih Ahmad ibn Jaloliddin M uhammad bo'lib,
u 1375-yili Hirotda yirik m ansabdor oilasida tug'ilgan, 1 4 0 5 -1 4 2 4 -
yillarida Alouddin Ali tarxon va Shohruh devonida xizmat qilgan. U
1 4 4 0 -1 4 4 1 -yillari Shohruhning suyukli va nufuzli xotini 
G a v h a r s h o d
88

---

h r g i m
n i n g
amri bilan qam oqqa tushib qoldi. 1441 -yil 2-noyabrda ozod
ailingandan so ‘ng faqat ilm bilan mashg'ul bo'lgan va 1442-yili o'zin in g
rik-tarixiy biografik asari bo'lm ish «M ujmali Fasihiy* asarini yozib
tamomlagan va Shohruhga taqdim etgan. Tarixchining vafot etgan yili
ma’lum emas.