A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

olim i Im odiddin Ibrohimdan ta ’lim oldi.
Z ayn id d in V osifiy 1 5 1 1 -y ili X u roson d a Safaviylar hukm ronligi
o 'r n a tilis h i va s u n n iy m a z h a b id a g i m u su lm o n la r n i t a ’q ib etish
kuchayganligi tufayli 1512-yilning 17 aprelida birguruh ruhoniylar sayyid
Shamsiddin Kurti, amir Husayn va boshqalar bilan birga Movarounnahiga
keldi va um rining oxirigach a shu m am lakatda istiq om at qild i. U
Movarounnahr va Turkistonning ko'pgina shaharlari Samarqand, Buxoro,
Yassi, Sabron, Shohm hiya, Toshkent va boshqalarida istiqomat qildi va
mudarris, im om , tarbiyachi, m asalan, Suyunchxojaning kenja o'g'li
Navruz A hm adxonning tarbiyachisi bo'lib xizmat qildi, Shohruhiyada
b o 'lg a n yillari esa K eldi M u h a m m a d x o n h u k u m atid a q ozi askar
lavozim ida turdi. Vosifiy 1551-yili Toshkentda vafot etdi va muqaddas
manzilgohlardan shayx Xovand Tohur m ozoriga dafn qilindi.
Zayniddin Vosifiy o'zining «Badoyi’ ul-vaqoyi’* nom li tarixiy-memuar
asari bilan shuhrat qozondi. Asarda 1512— 1532-yillar orasida muallifning
X uroson va M ovarounnahrda ko'rgan-kechirganlari, o'sh a davrdagi
ijtim oiy-siyosiy vaziyat zo'r mahorat va yuksak san ’at bilan bayon etiladi.
«B adoyi’ ul-vaq oyi’*da M ovarounnahm ing XV asm ing oxiri va XVI
asm ing birinchi yarmidagi ijtim oiy-siyosiy va m adaniy hayotiga oid
qim m atli m a’lum otlar ko'p. Asar 1538—1539-yillari yozib tamomlangan.
«Badoyi’ ul-vaqoyi’*, asosan ikki qismdan iborat. U ning birinchi qismi
90

---

bob bo'lib, unda V osifiyning Hirotdan 1512-yili qochib kelishidan to
пк Shohruhiyaga, Keldi M uham m adxon saroyiga 1518-yili kelguniga
Uldar Xuroson va Turkistonda bo'lib o'tgan voqealam i o 'z ichiga oladi.
48