A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a



Download 6,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet46/429
Sana01.01.2022
Hajmi6,54 Mb.
#294616
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   429
Bog'liq
--Manbashunoslik.Abdumajid Madraimov

Asosiy tushunchalar: 
hamd, tahm id, debocha,  muqaddima, bob,  qism, 
fasl,  xotima.
5 .1 .  Arab  tilida  yozilgan  manbalar
O'zbekistonning VII  asroxiridan  boshlab,  XII  asrgacha bo'lgan tarixi 
ko‘proq va deyarli arab tilidagi yozma  manbalarda yoritilgan va bu an’ana 
keyincha  ham  Temuriylar davrigacha  davom  etgan.  Bu  davrda  yurtimiz 
aw al  arab  xalifaligi  tarkibida,  so‘ngra  Som oniylar,  Q oraxoniylar, 
G'aznaviylar,  Xorazmshohlar davlatlarini  boshdan  kechirdi.  Arab  tilida 
vatanimiz  tarixiga  oid  yozma  manbalarni  mualliflaming  kelib chiqishiga 
qarab,  ikki  guruhga  ajratish  mumkin.
Birinchi  guruh  — arab  tilida  ijod  ctgan  yurtimizdan  chiqqan  tarixchi 
va olimlar.  Bular Muhammad  Muso al-Xorazmiy, Abu  Rayhon  Bcruniy, 
•nm ud  Koshg'ariy,  M ahmud  Zam axshariy,  Abu  Said  Sam ’oniy,
U s h b u   im v z u n i   y o z is h d a   B .  A h m c d o v   a s a r id a n   q i s m a n   f o y d a la n ild i.
41


Shahobuddin  M uhammad  Nisoviy  va  boshqalardir.  Ushbu  muarrixlar 
asarlarida ona-Vatanga muhabbat alohida  namoyon  bo'ladi.  Bu, ayniqsa 
Abu  Rayhon  Beruniyning  “Osor  ul-boqiya”  asarida  xalqimiz  qadimgi 
madaniyati  to'g'risidagi  m a’lumotlarida  alohida  ko'zga  tashlanadi.
Ikkinchi guruh  -   xorijlik  olimlardan  iborat  bo'lib,  ular yaratgan 
arab 
tilidagi  asarlarida  yurtimiz  tarixi,  madaniyati,  siyosiy-ijtimoiy 
hayoti 
yoritilgan.  Ushbu  mualliflaming eng  yiriklari  Abulhasan  Madoiniy 
(vaf. 
840),  Abulabbos  al-Y a’qubiy  (IX  asr),  Abubakr  al-B alazuriy, 
Ibn 
Xurdodbeh  (820 -  taxm.913),  Abu Ja ’far Tabariy  (839-923),  Is’hoq 
al- 
Istahriy  (850-934)  va  boshqalardir.
Mazkur  muarrixlar  yurtimiz  hududini  um ummusulmon  olami,  arab 
xalifaligining bir qismi  sifatida  yoritganlar.  Ular,  asosan  arab  xalifaligini 
ikki  qismga,  ya’ni  arab  va  ajam  —  g'ayri  arabga  ajratib  o'iganar  edilar. 
Arablar tomonidan yurtimizga berilgan nom  M ovarounnahr -  daryoning 
u  yog'idagi  mamlakat  mazmunini  bildiruvchi  jug'rofiy  nom  bizgacha 
yetib  kelgan  bo'lib,  asosan  arab  mualliflari  asarlarida  istifoda  etiladi.

Download 6,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   429




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish