A ashirov, sh. Atadjanov

Cho‘pon itlari. Ularning turlari. Tarbiyalash usullari.
Cho‘ponlar taqvimi. Joyni aniqiash usullari.
Cho'ponlarning vazifalari. Yollash shartlari. Cho'pon va 
yilqichilarning haqini toMash (narsa yoki pul bilan).
B) chorvani bahorgi, yozgi va kuzgi haydovi. Bahorgi yaylovga 
chiqish muddati. Yaylovlarni aylanib chiqish. Muddatini kim 
aniqlagan va kimlar boshlab bergan? Bahorgi yaylovlarda yerga 
buyumlarning ko‘mib qo‘yilishi. Bahorgi yaylovga ko‘chish bilan 
bog‘liq udumlar. Ko‘chishdagi harakat tartibi. Ovul va ovul 
guruhlarining harakati. Yo‘l va manzillarni kim tanlagan? Chorva 
qanday haydalgan (birga, tur-turi bilan)? Haydash tartibi va 
sharoiti. Karvon tarkibi va uni tasvirlash. Yuk ortiladigan va 
miniiadigan hayvon turlari. Oilalarning ko‘chish tartibi. Karvon 
boshlig'i. Ko!chuvning xo‘jalik xarakteriga mos ravishda harakat 
tezligi va yo‘nalishi. Bir kunlikyoMning o‘rtachauzoqligi. Ko'chish 
davridagi oziq-ovqat zaxirasi.
Bahorgi va yozgi yaylovlarning joylashuvi va ularda turish 
muddatlari. Poda, otar va ularni to'ldirish prinsiplari. Turli 
chorva mollarini boqish. Yozgi yaylovlardan foydalanish. 
Hayvonlarni sug'orish. Tuz berish. Chorva boqish va qo‘riqlashda 
ishlatadigan hayvonlar. Uzoq ko'chib o£tish va bahorgi, yozgi va 
kuzgi yaylovlardagi uzoq muddatli manzillarda ovuldagi turli 
ijtimoiy guruhlarga mansub xo'jaliklardagi xo‘jalik ishlarining 
turlari (nasi olish, sut mahsulotlarmi oldindan tayyorlab qo'yish,
154

---

chorvachilik xomashyosini qayta ishlash, sovun qaynatish, qish 
uchun kuzda go'sht va moy tayyorlash va b.).