A. A. Yusupxodjayev,B. T. Berdiyarov

Nazorat savollari 
1.
Kuydirilgan rux boyitmasini sulfat kislota eritmalarida tanlab eritish amaliyoti?
2. Rux kuyindisini tanlab eritish nazariy asoslari? 
3.
Kuyindidagi rux sulfatini miqdori? 
4. Neytral quyuqlashtirgichlarning S:Q qancha bo‘lish kerak? 

---

161 
3.5.
 
Rux kuyindisini tanlab eritish amaliyoti va dastgohlari 
Uzluksiz tanlab eritishda, odatda, pnevmatik aralashtirgichli agitator -
“pachuk” qo‘llaniladi. Pachuk zanglamaydigan po‘lat yoki temir betondan 
tayyorlangan silindr shaklidagi chandir. CHan ichki yuzasi qo‘rg‘oshin yoki kislota 
ta’sir kilmaydigan keramika bilan futerlangan (himoya qilingan). CHanning 
balandligi 6-10 m, diametri 3-4 m, ishchi hajmi 40 – 100 m
3
(5.4 – rasm). 
CHanning markaziga vertikal truba - aerolift o‘rnatilgan. Bu truba orqali 0,2 – 
0,25 mPa bosimda havo beriladi. Havo bo‘tana bilan aralashib engil aralashma 
hosil qiladi va tepaga og‘ir bo‘tana bilan siqib chiqariladi. Aeroliftning tashqari 
tomonidan og‘ir, havo bilan to‘yinmagan bo‘tana pastga harakatlanadi, buning 
natijasida pachukda aralashtirish amalga oshiriladi va tanlab eritish reaksiyalari 
tezrok boradi.
Tanlab eritishning kerakli davomiyligini mavjud qilish maqsadida birin-ketin 
o‘rnatilgan bir necha pachuklar o‘rnatiladi. Dastlabki bo‘tanani birinchi pachukga 
yuklanadi, oxirgi pachukdan esa bo‘tanani quyuklashtirgichga yuboriladi. 
 
 

---

162 
3.5-rasm
. Uzluksiz tanlab eritishni olib borish pachuki 
Davriy tanlab eritishda jarayon mexanik aralashtirgichli agitatorda olib 
boriladi. Uning hajmi 150 m
3
gacha bo‘ladi. Aralashtirish agitatorda kislotaga 
bardosh beradigan po‘latdan yasalgan impeller (aralashtirgich) bilan amalga 
oshiriladi (5.6. – rasm). Agitatorlarga isitish moslamasi o‘rnatiladi.