A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

FOYDANISH UCHUN TAVSIYA ETILADIGAN 
ADABIYOTLAR
 
1. G.S.Landsberg tahriri ostida. Elementar fizika kursi. M., “Nauka”, 
1971. 
2. M.I.Ismoilov,M.S.Yunusov. Elementar fizika kursi, T., 
“O‘qituvchi”,1990. 
3. I.V.Savelev. Umumiy fizika kursi. 1-tom. M., “Prosve
щ
enie”, 1976. 
4. 
Гершензон
Э
.
М
. 
Курс
обшей
физики
: 
Электричество
и
магнетизм
. 
М
., “
Просвешение
”, 1980. 
5.Axmadjonov O. Fizika kursi. 
Э
lektr. T., “O‘qituvchi”, 1981. 
6.
Detlaf A.A.,Yavorskiy B.M.,Milkovskiy L.B. Fizika kursi.T.2.
1977. 
7.
Sivuxin D.B. Umumiy fizika kursi.T.3. 1989. 
8.
A.G.Chertov, A.A.Vorobyov. Fizikadan masalalar to`plami. 1988. 
9.Yavorskiy B.M., Detlaf A.A., Milkovskaya L.B. Fizika kursi , 
1977y. 
 
 

---

115 
10-MAVZU.
O‘ZGARMAS ELEKTR TOKI 
Elektr toki 
deb elektr zaryadlarining tartibli harakatiga yoki 
zaryadlarning ko’chishi bilan bog’liq bo’lgan elektr maydoning 
tarqalishiga aytiladi. 
Elektr tokining uch xil ta’siri mavjud:
1.
Issiqlik ta’siri
. Tok o’tganda o’tkazgich qiziydi. Isitgich asbob, 
cho’g’lanma lampalar va x.k. 
2.
Tokning magnit ta’siri. 
(elektromagnitlar, telegraf-telefon, tokli 
o’tkazgich atrofida magnit sterelkaning harakatlanishi). 
3.
Elektr toki o’tganda moddaning kimyoviy tarkibi o’zgarishi. 
(
kislota, ishqor va tuzlar eritmasi-elektrolitlarda moddalarning 
ajralishi
).
Tok kuchi 
deb o’tkazgichning ko’ndalang kesim yuzasidan vaqt 
birligi ichida o’tgan zaryad miqdoriga aytiladi. 
enSUE
enS
t
enSl
t
enV
t
eN
t
q
I
=
=
=
=
=
=
υ
. 
Tok kuchi elektr zaryadi kabi skalyar kattalikdir. 
Tok kuchi birligi Mari Amper sharafiga Amper (A) qabul qilingan. 
Tok kuchini o’lchaydigan asbob ampermetr deyiladi, u zanjirga ketme-ket 
ulanadi.